Z czego te narzędzia?

gazeo.plOdpowiedni materiał jest szczególnie istotny w narzędziach skrawających, w których trzeba zapewnić odpowiednią wytrzymałość w wysokich temperaturach

Wszystkie narzędzia wykonuje się ze specjalnych stali narzędziowych o wysokiej odporności na ścieranie. Zapewniają to stale narzędziowe z domieszką chromu i wanadu. Właśnie wanad spełnia w tych materiałach bardzo istotną rolę, tworząc bardzo trwałe węgliki nadające materiałowi wysoką twardość, która odpowiada w narzędziach za wysoką odporność na ścieranie. Chrom wpływa pozytywnie na proces hartowania (zwiększa hartowność i głębokość hartowania), zmniejszając odkształcenia po nim występujące. Jego zawartość zmniejsza również skłonność stali do pękania, co stanowi jedną z ważniejszych cech kluczy maszynowych decydujących o bezpieczeństwie ich użytkowania.

Obróbka cieplno-chemiczna
Narzędzia ręczne poddaje się hartowaniu (gwałtowne chłodzenie w oleju) w celu poprawienia ich właściwości wytrzymałościowych - twardości. Od tego parametru zależy odporność na odkształcenia, np. szczęk w kluczach maszynowych. Umożliwia to przenoszenie maksymalnych obciążeń przy dokręcaniu lub luzowaniu połączeń gwintowych.

Obróbka cieplna oraz zastosowane materiały muszą zapewnić jeszcze jedn. Naprężenia wywoływane w kluczu w czasie pracy mogą spowodować jego odkształcenie, lecz nie mogą wystąpić skłonności do pękania. Odpowiada za to dodatek stopowy w postaci chromu. Dzięki niemu zapewnia się bezpieczeństwo użytkowania kluczy maszynowych.

GearWrenchKlucze ręczne są wykonywane ze specjalnych stali narzędziowych (chromowo-wanadowych). Jak widać również w kształcie klucza można wprowadzić innowacje. Skręcenie części chwytowej w kluczach XL X-Beam firmy GearWrench zwiększa wytrzymałość narzędzia oraz ergonomię użytkowania

Klucze ręczne
Powstają one w jednym z procesów obróbki plastycznej jakim jest kucie matrycowe. Wykonuje się je z wykorzystaniem młota kuźniczego składającego się z podstawy (szaboty) i bijaka. Odkuwki powstają przez odwzorowanie kształtu matrycy zamocowanej w szabocie oraz drugiej części mocowanej w bijaku. W momencie uderzenia bijaka, obie części części stykają się, a umieszczony pomiędzy nimi rozgrzany do odpowiedniej temperatury płaskownik wykonany ze stali narzędziowej nabiera kształtu klucza. Powstające w tym procesie odkuwki mają dużą dokładność kształtów i wymiarów oraz charakteryzują się odpowiednią strukturą wewnętrzną z korzystnym z punktu widzenia przenoszonych naprężeń rozkładem włókien. Dokładność kucia matrycowego jest na tyle wysoka, że właściwie nie jest konieczna dalsza obróbka mechaniczna kluczy, usuwana jest jedynie wypływka, później następuje ogradowanie (stępienie ostrych krawędzi) oraz usunięcie niewielkich pozostałości po kuciu i hartowaniu. Odbywa się to w procesie bębnowania, kiedy klucze umieszczone w obrotowym bębnie poprzez wzajemne ocieranie się o siebie, ewentualnie z dodatkiem materiału ściernego ulegają oczyszczaniu. Końcowym etapem jest uzyskanie odpowiedniego wymiaru pomiędzy szczękami klucza, co następuje w procesie przeciągania (narzędzie skrawające - przeciągacz o stopniowo zwiększającym się wymiarze jest przeciągane pomiędzy szczękami klucza).

gazeo.plW otwornicach wykorzystuje się stale narzędziowe z dodatkiem kobaltu, który zapewnia wytrzymałość i odporność na ścieranie w wysokich temperaturach

Piły otworowe
Otwornice stosowane w montażu samochodowych systemów zasilania gazowego (wykonywanie otworów do wentylacji przestrzeni w których montuje się armaturę zbiorników, otworów pod obudowy zaworów tankowania) są wykonywane z dwóch rodzajów materiałów. Korpus piły jest wykonywany ze stali narzędziowej natomiast część robocza (wieniec z zębami) ze stali szybkotnącej, często z kilkuprocentowym dodatkiem kobaltu w celu zwiększenia wytrzymałości i trwałości, szczególnie w wysokich temperaturach, czyli warunkach, w których często pracują piły otworowe.

Narzędzia nieiskrzące
Zupełnie inną grupę stanowią narzędzia nieiskrzące, które z uwagi na zastosowanie w niektórych gałęziach przemysłu i usług, gdzie używa się materiałów niebezpiecznych (łatwopalnych, wybuchowych) czyli np. w przemyśle rafineryjnym, chemicznym, stoczniowym, w gazownictwie oraz w firmach telekomunikacyjnych i wodno-kanalizacyjnych, muszą być wykonane z innych materiałów.

BetaNarzędzia nieiskrzące firmy Beta są wykonywane z brązu berylowego, stąd charakterystyczny kolor

Istotą budowy takich narzędzi jest zastosowanie materiału o jak najniższej twardości w stosunku do twardości materiału obrabianego. Z drugiej strony należy jednak zachować odpowiednią trwałość, zatem w zakresie twardości należy uzyskać stosowny kompromis. W budowie narzędzi nieiskrzących stosuje się specjalne stopy na bazie miedzi. Wykorzystywane są stopy miedzi i berylu z zawartością niewielkich ilości kobaltu niklu i żelaza. Zawartość wszystkich tych dodatków, łącznie z berylem wynosi poniżej 5%, resztę stanowi miedź. Spotyka się również stopy miedzi (80%) z aluminium (10%) oraz niewielkimi ilościami żelaza, niklu i manganu. Zastosowanie innego materiału determinuje cenę narzędzi nieiskrzących, która jest kilkukrotnie wyższa niż w przypadku takich samych wykonanych ze stali.

Podsumowanie
Dobór narzędzi do potrzeb warsztatu jest bardzo istotny. Odpowiednia kompletacja i jakość narzędzi ułatwia pracę mechanikom i pozwala na długotrwałą ich eksploatację. W doborze narzędzi można kierować się marką, lecz nie zawsze w pełni odzwierciedla ona ich klasę, tzn. narzędzia mniej znanych marek mogą być równie dobre przy znacząco mniejszych kosztach zakupu, dlatego w doborze wyposażenia warsztatu najbardziej miarodajne mogą okazać się opinie innych użytkowników.