Scania - alkohol pod prądem

Scania etanolowa hybryda - testy w warunkach rzeczywistej eksploatacji

W transporcie miejskim chodzi o koszty, w drugiej zaś kolejności o jak najniższą uciążliwość taboru komunikacyjnego dla środowiska. Drogi do kompromisu bywają różne, np. zastosowanie gazu ziemnego lub etanolu albo zakup hybryd. Jedno z drugim rozwiązaniem da się z powodzeniem łączyć, przynajmniej w wypadku paliwa alkoholowego i technologii spalinowo-elektrycznej. Stawiając sobie za cel obniżenie emisji szkodliwych związków o 25%, a dwutlenku węgla kopalnego nawet o 90% (w porównaniu z dieslem), Scania zbudowała w swoim Centrum Technicznym w szwedzkim mieście Södertälje eksperymentalny pojazd, którego żywotność obliczono na 10-15 lat.

Scania etanolowa hybryda - montaż zespołu napędowego

Szwedzi zastosowali hybrydę rzędową opartą na standardowym, trzyosiowym autobusie OmniLink o długości 13,7 m z silnikiem wysokoprężnym. Rozwiązanie to zwyciężyło ze względu na efektywną pracę w warunkach jazdy miejskiej oraz znaczną zdolność silnika elektrycznego do odzyskiwania energii podczas hamowania. Elektronowe „paliwo” przechowywane jest w zainstalowanym na dachu nowoczesnym superkondensatorze, skąd trafia do umieszczonego przy tylnej osi mocnego motoru.

Scania etanolowa hybryda - schemat układu napędowego: fuel - paliwo; engine - silnik spalinowy; power electronics and 650 V grid - sterownik elektroniczny i sieć 650 V; electric motor - silnik elektryczny; drive axle - oś napędzana; supercapacitor module - moduł superkondensatora; electric air conditioning - elektryczna klimatyzacja; resistor unit - moduł opornika; 24 V grid - sieć 24 V

Pozostałe dodatkowe elementy hybrydowego systemu zajęły w pojeździe miejsce tradycyjnej skrzyni biegów. Największą zaletą układu rzędowego jest brak mechanicznego połączenia między jednostką spalinową i elektryczną, co zapewnia inżynierom więcej swobody podczas projektowania i pozwala zamontować poszczególne „klocki” tak, by optymalnie rozłożyć naciski na osie lub wygospodarować więcej miejsca dla pasażerów (np. wieżowo, czyli jeden na drugim w tylnej części).

Elektryczny silnik to mały siłacz. Mniejsza o moc, która w autobusie miejskim nie jest parametrem o szczególnym znaczeniu, natomiast moment obrotowy - dostępny oczywiście natychmiast po starcie - wręcz przeciwnie. Wynosi on maksymalnie aż 2750 Nm, a więc o 1500 Nm więcej niż generuje etanolowy silnik o pojemności 9 l pozostający podstawowym źródłem napędu.

Scania etanolowa hybryda - różnice między hybrydą równoległą (u góry) a rzędową

Do tego dochodzi sprawność sięgająca ponad 90% (wobec 40-45% w jednostce z zapłonem samoczynnym). Brak na razie danych o terminie wprowadzenia Scanii „z promilami” do produkcji, lecz śmiałe poczynania konkurencji (choćby naszego Solarisa!) na polu hybrydyzacji autobusów miejskich z pewnością skłoni Szwedów do zakasania rękawów i przyspieszenia prac nad wersją ostateczną. Czekamy z niecierpliwością, bo powietrzem w miastach coraz trudniej się oddycha.