fot. POGP Całkowita konsumpcja gazu płynnego w Polsce wyniosła w 2023 r. 2 500 tys. ton, co oznaczało praktycznie taki sam poziom jak w 2022 r. (+0,2% r/r). Odnotowuje się nieznaczny spadek produkcji krajowej (-1% r/r), przy znaczących wzrostach dostaw importowych (w tym wewnątrzwspólnotowych) oraz eksportu (reeksportu).
fot. POGP Rynek gazu płynnego w Polsce w latach 2022-2023 (w tys. ton)Łączne dostawy gazu płynnego LPG w 2023 r. wyniosły 2 625 tys. ton, co oznacza wzrost o 6,5% r/r, ale jednocześnie było to wielkością przekraczającą łączny poziom konsumpcji w Polsce. Dostawy z Rosji wzrosły o 43 tys. ton r/r osiągając poziom 1 203 tys. ton. W ujęciu procentowym udział Rosji jako dostawcy, według kryterium kraju pochodzenia, spadł jednak do 45,8% w całości dostaw. W 2022 r. udział ten wynosił 47,1%, w 2020 r. było to 65,2%.
Kluczowym dostawcą LPG na rynek polski pozostała Szwecja, skąd przywieziono 585 tys. ton gazu LPG w 2023 r., co stanowiło 22,3% całości dostaw oraz oznaczało spadek o ponad 160 tys. ton w porównaniu z dostawami w 2022 r.
W 2023 r. odnotowano stosunkowo istotne zwiększenie dostaw z Wielkiej Brytanii (120 tys. t), USA (104 tys. t) oraz Norwegii (91 tys. t). Dostawy z Litwy to przywóz 87 tys. ton, z Czech było to 43 tys. ton, co oznaczało, że podobnie jak rok wcześniej dostawy z obu tych krajów łącznie oscylowały na poziomie 130 tys. ton w ciągu roku.
Istotną pozycję w dostawach do Polski zajmuje też Kazachstan (74 tys. t), Niemcy (75 tys. t) oraz Łotwa (70 tys. t). Z uwagi na sankcje europejskie nie było już dostaw z Białorusi.
Odnotowano dostawy produktu algierskiego (3 tys. t), który został dostarczony z Włoch oraz gaz z Egiptu (752 t) i Libii także wysłany z Włoch. W 2023 r. dostawy z Austrii jako kraju pochodzenia wyniosły 1,4 tys. ton, z Francji 693 tony, a także przywieziono cysternami drogowymi 416 ton gazu z Rumunii oraz 166 ton z Albanii.
fot. POGP, Ministerstwo Finansów Główne kierunki importu LPG do Polski w latach 2019-2033 (w tys. ton)Należy podkreślić, że w 2023 r. nadal dominowały dostawy z Rosji oraz Szwecji, ale uległa zmianie struktura importu z innych państw. W związku z dywersyfikacją kierunków dostaw, udział dostaw z Rosji ma bardzo duże znaczenie dla rynku polskiego, ale nie jest to czynnik decydujący o funkcjonowaniu tego sektora w Polsce. W porównaniu do 2019 r. import tego produktu z Rosji spadł o ponad 0,5 mln ton, a poszczególne firmy podejmowały różnego rodzaju działania w celu wdrożenia nowych kanałów dostaw.
Struktura sektorowa rynku gazu płynnego nie uległa zasadniczej zmianie w 2023 r. w porównaniu do ubiegłych dwóch lat. Autogaz, czy też sprzedaż gazu do napędu pojazdów samochodowych, nadal dominował na polskim rynku gazu płynnego, a jego udział wyniósł 76% w całkowitej sprzedaży gazu w 2023 r. Sprzedaż gazu do zbiorników (bez autogazu) stanowiła 14,6% całości sprzedaży, a sprzedaż gazu w butlach 10% całości sprzedaży.
fot. POGP Struktura i sektory rynku LPG w Polsce w 2023 r. (w %)W 2023 r. sprzedaż w sektorze autogazu wyniosła 1 890 tys. ton, co oznaczało wzrost tylko o 10 tys. ton (+0,5% r/r). Po latach wzrostu można stwierdzić, że następuje stagnacja rozwojowa w tym sektorze rynku. Biorąc pod uwagę ogólnoświatowe tendencje, a w szczególności sytuację w Europie, utrzymanie tak wysokiego poziomu konsumpcji gazu do napędu pojazdów samochodowych w Polsce można uznać za sytuację wysoce zadowalającą.
fot. POGP Sprzedaż autogazu i liczba stacji autogazu w Polsce w latach 2020-2023 (w szt.)Według danych URE, na dzień 31 grudnia 2023 r. łączna ilość punktów napełniania wynosiła 7 370 szt., co oznaczało spadek o 110 szt. r/r. W 775 lokalizacjach można było kupić wyłącznie autogaz i było to o 36 punktów mniej niż w 2022 r. Samodzielne, tj. punkty oferujące wyłącznie gaz do napędu pojazdów, stanowiły tylko 10,5% wszystkich punktów sprzedaży.
W Unii Europejskiej polski sektor autogazu jest zdecydowanym liderem pod względem ilości samochodów zasilanych tym paliwem, ilości stacji, jak i wielkości konsumpcji.
Po kryzysie energetycznym w 2022 r., dużymi wzrostami cen oraz wcześniejszą sytuacją związaną z pandemią Covid - 19, rynek autogazu w 2023 r. odnotował względne uspokojenie nastrojów, tym bardziej, że zostały utrzymane obniżone obciążenia fiskalne paliw płynnych.
Praktycznie przez cały rok pojawiał się w mediach aspekt ewentualnego wprowadzenia sankcji na import LPG z Rosji, co kreowało obawy o dostępność produktu i jego cenę. Z uwagi na dotychczasowe źródła zaopatrzenia, wprowadzenie sankcji bez okresu przejściowego, niewątpliwie odbiłoby się negatywnie na sektorze autogazu.
Informacje z Brukseli o zakazie sprzedaży samochodów z silnikami spalinowymi od 2035 r. również miały wpływ na zachowanie potencjalnych nabywców instalacji LPG.
Według ostatnich danych GUS, na początku 2023 r. ogólna liczba samochodów zasilanych gazem płynnym LPG wyniosła 3 452 tys. sztuk, co oznaczało ewidencyjny wzrost netto o 37 tys. szt. r/r.
Według szacunków z branży instalatorskiej w Polsce zainstalowano około 60 tys. szt. nowych instalacji.
Nadal system ewidencji pojazdów funkcjonuje w sposób mało przejrzysty. W bazie CEPiK (Centralna Ewidencja Pojazdów i Kierowców) pojazdy o statusie zarejestrowanym - archiwalnym, czyli niewyrejestrowanym i nieanulowanym, dla których upłynęło 10 lat od pierwszej rejestracji i w okresie 6 lat nie było żadnego komunikatu aktualizującego, znajduje się ponad 20% wszystkich pojazdów.
fot. POGP, GUS Liczba aut LPG w Polsce oraz struktura aut wg stosowanego paliwa w latach 2020-2023 (w tys. szt.)Bazując na danych CEPiK oraz PZPM szacuje się, że w Polsce jeździ 2 647 369 pojazdów z instalacją LPG (bez tzw. martwych dusz).
Według danych ACEA, Polska ma najwyższą liczbę samochodów osobowych na 1 000 mieszkańców w całej Unii Europejskiej, podczas gdy Łotwa najniższą. W przypadku Polski są to 703 szt. na 1 000 mieszkańców, a Łotwy 410 szt. przy średniej dla Unii Europejskiej wynoszącej 574 samochody na 1 000 mieszkańców.
ACEA podaje, że w Polsce zarejestrowano w 2023 r. 12 536 szt. pojazdów z napędem alternatywnym (w zdecydowanej większości były to pojazdy z LPG). Statystyki te nie obejmują samochodowych instalacji LPG zamontowanych w Polsce.
Wśród pojazdów w wieku do 4 lat samochody z instalacją LPG stanowiły tylko około 4% ogółu pojazdów.
Według danych ACEA, które opracowane są na podstawie danych GUS (czyli pojazdy niezaktualizowane, w tym udziały policzono łącznie z pojazdami odnośnie których nie ma zapisów o stosowanym paliwie), udział pojazdów LPG wynosił 13,1% ogólnej liczby pojazdów osobowych.
Liderami w zakresie udziału aut LPG w poszczególnych województwach były w 2023 r.: łódzkie, podkarpackie i lubelskie. Najmniejszym zainteresowaniem cieszyło się LPG w województwie opolskim, wielkopolskim i zachodniopomorskim.
Strukturę ceny detalicznej autogazu w latach 2022 i 2023 przedstawiono na wykresie 26 bazując na średniorocznej cenie detalicznej autogazu w tych latach. Podobnie jak w latach ubiegłych branża LPG nie ponosiła funkcjonującej w sektorze naftowym opłaty emisyjnej w wysokości 80 PLN/t.
Łączne obciążenie podatkowe bez VAT wynosiło 969 PLN na jednej tonie produktu, a uwzględniając 23% podatek VAT było to 1 192 PLN/t. W ujęciu bezwzględnym obciążenia fiskalne wzrosły o 296,8 PLN/t, a udział podatków w cenie detalicznej wzrósł z 19% do 36,2%.
Łączne obciążenia podatkowe (bez VAT) za tonę produktu wynosiło 213,3 PLN/t przy uwzględnieniu średniorocznego kursu wymiany NBP w wysokości 1 EUR = 4,5437 PLN.
Według dotychczas obowiązujących przepisów europejskich, wielkość ta jest o ponad 88 EUR większa niż zalecane minimum podatku akcyzowego na gaz LPG do napędów silnikowych w wysokości 125 EUR/t.
fot. POGP Struktura średniej rocznej ceny detalicznej autogazu w 2022 i 2023 r. (w %)W 2023 r. utrzymywała się, a nawet wzrosła, konkurencyjność używania gazu LPG do napędu pojazdów samochodowych w stosunku do benzyny silnikowej. Średnioroczna cena detaliczna gazu stanowiła 46,1% ceny benzyny EU95, podczas gdy rok wcześniej było to 48,9%.
Bezwzględna różnica pomiędzy średniorocznymi cenami tych nośników napędu wynosiła 3,51 PLN za 1 litr i było to zdecydowanie więcej od ceny 1 litra autogazu (3,00 PLN/l).
W sierpniu 2023 r. średniomiesięczna cena autogazu wynosiła 2,77 PLN/l przy cenie benzyny EU95 w wysokości 6,64 PLN/l, co oznaczało różnicę aż 3,87 PLN na jednym litrze paliwa.
fot. BM Reflex, POGP Porównanie średniomiesięcznych detalicznych cen paliw EU95, LPG w 2023 r. (w PLN/l brutto)Przy założeniu, że do wyliczeń przyjmujemy ceny średnioroczne i fakt, że samochód spala 8 l/100 km benzyny EU95 lub 9,2 l/100 km autogazu, to różnica w cenie paliwa przy jednym tankowaniu 35 litrów benzyny EU95 lub 40,3 litrów gazu wynosiłaby 120,8 PLN na korzyść autogazu.
Oszczędność przy przejechaniu 100 km trasy miałaby wysokość 27,6 PLN, co oznacza, że na trasie Warszawa - Gdańsk (350 km) wykorzystując autogaz zapłacilibyśmy o 85,7 PLN mniej niż w przypadku korzystania z benzyny EU95. Koszt takiego przejazdu wyniósłby w przypadku autogazu niecałe 100 PLN, a więc mniej niż koszt biletu w 2. klasie niektórych pociągów na tej trasie. Z kolei podróżując z Warszawy do Szczecina (560 km), za paliwo gazowe zapłacilibyśmy o 137 PLN mniej niż w przypadku napędu benzynowego.
fot. Ginisterstwo Klimatu i Środowiska Porównanie średnich cen paliw alternatywnych ze średnimi cenami benzyny silnikowej i oleju napędowego w 3 kwartałach 2023 r. oraz kosztu przejechania 100 km dla samochodów osobowych (o mocy silnika w przedziale 100-150 KM) w zależności od stosowanego paliwaBiorąc pod uwagę średnioroczne ceny LPG i benzyny EU95 w 2023 r. oraz zakładając wyżej wymienione spalanie na 100 km, oszczędność z przejechania 10 tys. km wyniosłaby 4 876,6 PLN, a więc zapewniłoby to kierowcy zwrot kosztów instalacji LPG.
Dokładne kalkulatory opłacalności korzystania z autogazu dostępne są na wielu portalach informacyjnych, które pozwalają na uwzględnienie różnych kosztów instalacji, zmiennych cen produkcji, jak i nieznacznie wyższych kosztów badań technicznych.
Rynek autogazu w Polsce jest rynkiem jak dotychczas stabilnym, a jego perspektywy są w miarę optymistyczne. Wprowadzenie sankcji rosyjskich niewątpliwie przyczyni się do wzrostu cen, ale według wielu ekspertów, pewnego rodzaju granicą opłacalności jest poziom cen autogazu w wysokości 60% cen benzyny EU95.
Priorytetem dla operatorów LPG będzie zapewnienie ciągłości dostaw poprzez restrukturyzację kierunków zaopatrzenia.Inne paliwa alternatywne są jeszcze w początkowej fazie rozwoju. Szacuje się, że w ciągu najbliższych lat paliwa kopalne nadal będą odgrywać dominującą rolę w funkcjonowaniu transportu drogowego.
Przelicz opłacalność instalacji LPG w swoim aucie w Kalkulatorze gazeo.pl
Opłaca się? Zamów wycenę na stronie Wycena instalacji LPG gazeo.pl
Masz już instalację? Szukasz materiałów eksploatacyjnych lub części? Zamów je w nagaz24.pl
wczytywanie wyników...
gazeo.pl to portal o instalacjach LPG. Znajdziesz tutaj informacje o tym, jaka instalacja gazowa w samochodzie jest najlepsza oraz które instalacje LPG można zamontować do aut z silnikami Diesla. Zamieszczamy najnowsze informacje o tendencjach cen LPG na świecie i w Polsce. Publikujemy praktyczne i rzetelne informacje dla wszystkich, dla których instalacje gazowe są codziennością. Dla nas instalacje gazowe to nie tylko praca - autogaz to nasza pasja.
