Dacia Sandero LPG - dla oszczędnych

Duża popularność autogazu na polskim rynku skłania importerów samochodów do oferowania pojazdów przystosowanych do zasilania tym ekologicznym paliwem. Bardziej przyziemnym efektem jest również poprawa statystyk sprzedaży w trudnych czasach kryzysu.

fot. gazeo.plDacia Sandero jest objęta 3 letnią gwarancją z ograniczeniem przebiegu do 100 tys. km

Samochody zasilane LPG zawsze były i z pewnością będą często lub nawet coraz częściej wybieraną opcją napędu w samochodach. W czasach kiedy wszyscy oszczędzają, a koszty stale się podnoszą zminimalizowanie wszelkich wydatków, których ponoszenie jest niezbędne dla normalnego funkcjonowania firmy, rodziny nabiera szczególnego znaczenia.

Jedną z ważniejszych firm, które oferują fabryczne instalacje LPG do swych pojazdów jest Dacia. Wśród kilku oferowanych modeli znajduje się także Dacia Sandero.

Najtańszych wersji (Acces za 29,9 tys. zł i Ambiance od 33,55 do 40,05 tys. zł) nie można niestety zamówić z instalacją gazową. Pojawia się ona dopiero w serii limitowanej Arctica (w obu oferowanych silnikach o zapłonie iskrowym: 1,2 za 38,7 tys. zł i 1,6 l za 39,9 tys. zł). Podobnie w wersji Laureate BL (Black Line) dostępne są obie jednostki napędowe z możliwością zasilania LPG (odpowiednio 40,15 tys. i 41,35 tys. zł). W serii limitowanej Stepway dostępny jest tylko benzynowy silnik 1,6, który także można wyposażyć w gazowy system zasilania (43,85 tys. zł).

Silnik

W ostatnim czasie do naszej redakcji trafił samochód Dacia Sandero z limitowanej serii Arctica wyposażony w silnik o pojemności skokowej 1149 cm³ z gazowym układem zasilania.

Silnik zbudowany w czterocylindrowym układzie konstrukcyjnym jest wyposażony w rozrząd z 4 zaworami w każdym cylindrze. Przy stopniu sprężania 9,8 osiąga on na benzynie moc 55 kW (75 KM) przy 5500 obr./min. Przy zasilaniu gazem silnik ma minimalnie mniejszą moc (o 2 KM). Maksymalny moment obrotowy 107 Nm (na benzynie) jest osiągany przy 4250 obr./min. Na gazie moment obrotowy ma wartość 103 Nm.

fot. gazeo.plKomora silnikowa Dacii Sandero. Uwagę zwraca umieszczony na ścianie grodziowej filtr fazy gazowej, z którego gaz przepływa do listwy wtryskowej umieszczonej z przodu silnika bardzo długim wężem

Prędkość maksymalna i przyspieszenie

Nieco niższe parametry samochodu zasilanego LPG skutkują mniejszą prędkością maksymalną, którą producent określa na 158 km/h (na benzynie 161 km/h). Dłużej, 15,2 s, trwa także przyspieszenie do 100 km/h (na benzynie 14,5 s). Powodem niewielkiego zmniejszenia parametrów dynamicznych jest także wyższa masa własna wersji zasilanej gazem, której katalogowa wartość wynosi 1067 kg. Wersja wyłącznie benzynowa waży 975 kg i przyspiesza do 100 km/h w 13,6 s.

Z podanych wartości masy, które pochodzą z dokumentów homologacyjnych wynika, że instalacja gazowa ma masę 92 kg, co budzi pewne wątpliwości.

Pomimo wyższej masy własnej wersji przystosowanej do zasilania gazowego ładowności pojazdów są podobne (495 kg dla samochodu benzynowego i 478 kg wersji LPG - różnica 17 kg) z uwagi na zwiększenie dopuszczalnej masy całkowitej pojazdu LPG do 1545 kg (wersja benzynowa ma DMC 1470 kg). Co ciekawe samochód z LPG może ciągnąć przyczepę niehamowaną cięższą o 45 kg w stosunku do wersji benzynowej (525 kg). Odwrotnie jest w przypadku przyczepy hamowanej. Wersja benzynowa może poruszać się w zestawie z przyczepą o masie 1100 kg (gazowa umożliwia ciągniecie przyczepy o 50 kg lżejszej). Swoją drogą, ciekawe jak z toną „na haku” porusza się samochód o mocy silnika niewiele przekraczającej 70 KM?

Emisja i zużycie paliwa

Silnik w wersji przystosowanej do zasilania gazem osiąga najniższą emisję dwutlenku węgla, wśród oferowanych jednostek napędowych o zapłonie iskrowym, która wynosi 120 g/km (na benzynie 139 g/km). Wersja wyłącznie benzynowa legitymuje się emisją CO₂ 135 g/km.

Średnie zużycie paliwa podawane przez producenta wynosi 7,5 l/100 km w przypadku LPG, 6,0 l/100 km na benzynie (5,9 l/100 km w przypadku wersji napędzanej wyłącznie benzyną). W cyklu pozamiejskim zużycie paliwa wg producenta kształtuje się w granicach 6,3 l/100 km (LPG), 5,1 l/100 km (benzyna) i 4,9 (samochód napędzany wyłącznie benzyną), a w mieście parametry te wynoszą odpowiednio 9,8; 8,0 i 7,6 l/100 km. Minimalnie wyższe zużycie benzyny samochodu przystosowanego do zasilania LPG w stosunku do pojazdu napędzanego wyłącznie benzyną wynika z różnicy w masie obu wersji, która według danych producenta wynosi aż 92 kg.

Instalacja gazowa

Produkowana w Rumunii Dacia Sandero jest przystosowywana do zasilania autogazem w warunkach fabrycznych. Dostawcą komponentów gazowego układu zasilania jest firma Landi Renzo. Zastosowano system zasilania gazowego Landi Renzo Omegas Evo, który jest sekwencyjnym układem wtrysku LPG w fazie gazowej.

fot. azeo.plZbiornik LPG zamontowano pod samochodem

Zbiornik paliwa gazowego

Do magazynowania ciekłej mieszaniny propanu i butanu służy montowany pod samochodem toroidalny zbiornik firmy STAKO o pojemności geometrycznej 42 l. Mieści on 35 l LPG. Zbiornik zabezpieczono osłoną chroniącą go przed wpływami atmosferycznymi. Wykonane w niej okienko umożliwia odczyt danych zbiornika z tabliczki.

Zewnętrzny kołnierz wielozaworu znajdował się po prawej stronie samochodu. On także był zabezpieczony solidną osłoną.

Specjalnie ukształtowany płaskownik, będący częścią ramki mocującej zbiornik do nadwozia, zabezpiecza go przed przemieszczeniem do przodu (w czasie uderzenia w tył pojazdu). W takiej sytuacji płaskownik ten zapiera się o belkę tylnego zawieszenia, nie pozwalając na przesunięcie zbiornika gazu w kierunku przodu samochodu. W ten sposób, wykonany z tworzywa sztucznego zbiornik benzyny (umieszczony przed zbiornikiem gazu), jest w sytuacjach awaryjnych, zabezpieczony przed uszkodzeniem.

fot. Landi RenzoJednostopniowy reduktor-parownik LI10 firmy Landi Renzo, pomimo zapowiedzi wprowadzenia na rynek wtórny, cały czas pozostaje elementem wyposażenia samochodów fabrycznie dostosowywanych do zasilania gazowego. A- króciec wejściowy gazu (pod nim widoczny filtr fazy ciekłej), B- cewka elektrozaworu gazowego, C- wyjście gazu (do listwy wtryskowej), D- punkty mocowania, E- króciec doprowadzający ciśnienie z kolektora dolotowego, F- króćce doprowadzające ciecz chłodzącą, G- króciec zaworu bezpieczeństwa reduktora, H- śruba regulacyjna ciśnienia wyjściowego gazu

Reduktor-parownik

W Dacii zastosowano stworzony specjalnie pod kątem zastosowań OEM jednostopniowy reduktor LI10. Według danych Landi Renzo wydajność tego reduktora umożliwia zasilanie silników o mocach do 150 kW. Reduktor jest umieszczony głęboko w komorze silnikowej, pod zbiornikiem wyrównawczym cieczy układu chłodzenia silnika.

fot. gazeo.plWtryskiwacze MED zamontowanie odwrotnie (wylotami do góry) są stosunkowo głośne (wyraźnie słyszalne po otwarciu pokrywy silnika), lecz bardzo precyzyjnie odmierzają porcje paliwa gazowego. Uchodzą również za bardzo trwałe

Wtryskiwacze

Zastosowano wtryskiwacze firmy MED (wchodzącej w skład grupy Landi), co ciekawe, zamontowane „odwrotnie”, tzn. wylotem do góry, choć generalna zasada mówi o montażu listew wtryskowych wylotem do dołu tak, aby ewentualne oleiste frakcje, mogące pojawiać się w czasie odparowania LPG miały tendencję do zbierania się u wylotu i przedostawania się dalej do silnika. Według opinii specjalistów w przypadku wtryskiwaczy MED nie ma to aż tak dużego znaczenia. W górnej (w tej pozycji montażowej w dolnej) części, od strony złącza elektrycznego, znajduje się przestrzeń, która jest w stanie pomieścić zanieczyszczenia pojawiające się w okresie eksploatacji listwy.

Walory użytkowe wtryskiwaczy MED potwierdzają liczne, pozytywne opinie, warsztatów montujących instalacje gazowe. Jedyną „wadą” jeśli w ogóle można to tak określić jest stosunkowo duża głośność tych wtryskiwaczy. Wynika to z ich parametrów. Wtryskiwacze MED są bardzo „szybkie”, tzn. bardzo szybko się otwierają (2 ms). Dzięki temu można bardzo precyzyjnie dawkować paliwo gazowe, jednak duże przekroje kanałów we wtryskiwaczach gazowych powodują, że ich elementy ruchome mają stosunkowo dużą masę, co w połączeniu z „szybkością” powoduje wyraźnie słyszalne efekty akustyczne. Nie wpływają one na komfort akustyczny osób podróżujących. Wewnątrz samochodu są niesłyszalne.

Z listwą wtryskową zintegrowany jest czujnik ciśnienia i temperatury gazu, którego wskazania stanowią podstawowe parametry wykorzystywane w procesie obliczania dawki paliwa.

fot. gazeo.plSterownik gazowego układu zasilania umieszczony w pobliżu akumulatora

Sterownik

Sterownik systemu Landi Renzo Omegas Evo jest mniejszy niż w przypadku zwykłego Omegasa. Metalowa obudowa jest odlewem aluminiowym, w którym w celu lepszego chłodzenia ukształtowano radiator.

Przewody gazowe

Za reduktorem, po stronie niskiego ciśnienia zastosowano przewody gazowe Parker ITR. Węże te są używane w większości samochodów fabrycznie przystosowanych do zasilania LPG.

fot. gazeo.plZłącze tankowania LPG umieszczono pod klapką wlewu benzyny, co wymaga używania przejściówki przy każdej wizycie na stacji paliw

Zużycie paliwa w czasie jazd testowych

W trakcie jazd testowych gazowy układ zasilania dawkował średnio (w zależności od charakteru eksploatacji) od niecałych 8 l/100 km (jazda w terenie pozamiejskim z prędkościami kodeksowymi) do blisko 10 l/100 km (jazda w tempie autostradowym). Koszty eksploatacji związane w paliwem (1 l autogazu 2,84 zł) wynoszą zatem od niewiele ponad 22 zł do 28 zł za 100 km. W mieście zużycie paliwa powinno także oscylować w granicach 10 l/ 100 km (28 zł/100 km).

Nie mierzyliśmy zużycia benzyny, ale sądząc po wynikach uzyskanych na LPG podawane przez producenta wartości są zbieżne z uzyskiwanymi w czasie normalnej eksploatacji. W celu porównania kosztów na obu paliwach posłużyliśmy się zatem danymi fabrycznymi. Podawane przez producenta wartości średniego zużycia paliwa wynoszą: 7,5 l/100 km dla samochodu zasilanego LPG i 5,9 l/ 100 km dla benzynowego. Koszty przejechania 100 km wynoszą odpowiednio 21 zł (1 l LPG - 2,84 zł) i blisko 33 zł (1 l benzyny 95 - 5,54 zł). Oszczędność wynosi 12 zł/100 km. Możliwość zatankowania nieco ponad 35 l LPG oznacza, że maksymalny zasięg pojazdu na gazie wynosi blisko 440 km (oszczędność na tym dystansie to blisko 53 zł).

Serwis

Odpowiednio przeszkolony personel oraz wyposażenie warsztatów powodują, że wszystkie autoryzowane punkty serwisowe Dacii w Polsce są przygotowane do obsługi samochodów zasilanych LPG. Przeglądy tej wersji Sandero wypadają co 20 tys. km i są częstsze niż w przypadku samochodu napędzanego wyłącznie benzyną, który jest obsługiwany co 30 tys. km.

Koszty serwisu samochodu gazowego są około 150 zł wyższe (zależnie od przebiegu) od wersji wyłącznie benzynowej, co wynika z dodatkowych materiałów eksploatacyjnych (filtr fazy ciekłej wymieniany co 60 tys. km, filtr fazy gazowej, który wymienia się co 40 tys. km) oraz konieczności kontroli i ewentualnej regulacji luzów zaworowych co 40 tys. km.

fot. gazeo.plWszystkie Sandero są standardowo wyposażane w zestaw naprawczy ogumienia, koło zapasowe jest wyposażeniem opcjonalnym. Zatem jeśli chcemy zmniejszyć przestrzeń bagażnika musimy dopłacić 200 zł

Subiektywna ocena

Biorąc pod uwagę parametry katalogowe silnika nie spodziewaliśmy się cudów. Kultura pracy silnika nie jest zachwycająca, lecz w pełni zaspokaja potrzeby samochodu o masie rzędu 1 t. Występujący przy stosunkowo wysokiej prędkości obrotowej maksymalny moment obrotowy (typowa cecha silników wielozaworowych) powoduje, że silnik ożywia się dopiero w wyższych rejonach obrotomierza.

Zanotowane w czasie jazd testowych zużycie paliwa (od 8 do blisko 10 l/100 km) jest raczej niezbyt niskie dla tej wielkości silnika, na co wpływ z pewnością ma dość duża masa samochodu.

Podsumowanie

Dacię Sandero charakteryzuje bardzo dobry stosunek jakości do ceny, co dla przeciętnego użytkownika na polskim rynku cały czas jest jedną z najważniejszych cech. Dodatkową korzyścią jest markowa instalacja gazowa dostępna za 3900 zł. Zastosowany w Dacii gazowy system zasilania Omegas Evo firmy Landi Renzo przez specjalistów jest uznawany za jeden z lepszych na rynku. Montaż wykonany zgodnie z technologią opracowaną przez włoskiego dostawcę o dużym doświadczeniu gwarantuje jego powtarzalność i wysoką jakość. Przy średnim zużyciu gazu określanym przez producenta, dość realnie, na 7,5 l/100 km inwestycja w gazowy układ zasilania zwróci się po nieco ponad 34 tys. km.