IV Generacja - Sekwencyjny wtrysk gazu

Landi RenzoSchemat 5: Rozmieszczenie elementów instalacji IV generacji do silników z wtryskiem paliwa i układem EOBD (1- zawór tankowania, 2- zbiornik gazu, 3-wielozawór, 4- elektrozawór gazowy, 5- reduktor-parownik, 6- filtr fazy gazowej, 7- listwa wtryskiwaczy z czujnikami temperatury i ciśnienia gazu, 8- przełącznik rodzaju zasilania, 9- kalibrowane dysze, 10- sterownik elektroniczny, 11- katalizator spalin, 12- sonda lambda, A- przewód gazowy wysokiego ciśnienia, B- przewód gazowy niskiego ciśnienia)

Zasada działania
Skroplona mieszanina propanu-butanu jest magazynowana w zbiorniku gazu (2). Z chwilą otwarcia elektrozaworu zbiornika, będącego częścią wielozaworu (3), na skutek panującego nadciśnienia, gaz w fazie ciekłej przez przewód (A), umieszczony pod samochodem, trafia do elektrozaworu gazowego (4), a z niego do reduktora-parownika (5). W reduktorze gaz odparowuje i następuje obniżenie jego ciśnienia do wartości nieco powyżej ciśnienia atmosferycznego. Odparowany gaz, poprzez przewody elastyczne (B), filtr fazy gazowej (6) i listwę wtryskiwaczy (7), dostaje się za pośrednictwem kalibrowanych dysz (9) do kolektora dolotowego i dalej do komór spalania silnika. Do wyboru rodzaju paliwa służy przełącznik rodzaju zasilania (8), znajdujący się w kabinie kierowcy, sterujący pracą elektrozaworu gazowego (4) i sterownika elektronicznego (10). W zależności od ustawionej na przełączniku pozycji rodzaju pracy, silnik jest zasilany wybranym przez kierowcę paliwem, co jest sygnalizowane świeceniem odpowiedniej diody.

Użytkowanie instalacji IV generacji
Przełącznik stosowany w instalacjach IV generacji ma 2 pozycje przełączania:
- pozycja „benzyna”,
- pozycja „gaz”.

Przełączanie z benzyny na gaz
Jadąc na benzynie, przestawiamy przełącznik (8) w pozycję „gaz” (poprzez przestawienie klawisza przełącznika lub wciśnięcie przycisku). Dioda sygnalizująca jazdę na benzynie świeci się, a dioda sygnalizująca pracę na gazie pulsuje. Zwiększenie, poprzez dodanie gazu, prędkości obrotowej silnika do zadanej wartości, po osiągnięciu przez ciecz chłodzącą odpowiedniej temperatury, powoduje otwarcie elektrozaworu gazowego (4) oraz odłączenie przez sterownik elektroniczny (10) zasilania wtryskiwaczy benzynowych - silnik jest zasilany gazem (dioda sygnalizująca zasilanie benzyną gaśnie, a dioda sygnalizująca zasilanie gazem przestaje pulsować i zaświeca się na stałe). W różnych wersjach przełączników sposób sygnalizacji poszczególnych faz zasilania silnika (świecenia diod) może być różny. Przełączanie z benzyny na gaz można wykonywać w czasie jazdy lub na postoju. Jeśli silnik jest rozgrzany, przełączenie na zasilanie gazem następuje po kilku chwilach pracy na benzynie (kryterium czasu od uruchomienia silnika).

Przełączanie z gazu na benzynę
Jadąc na gazie, należy przestawić przełącznik (8) w pozycję „benzyna” (poprzez przełączenie klawisza lub naciśnięcie przycisku). Przywraca to zasilanie wtryskiwaczy benzynowych, jednocześnie zamykany jest elektrozawór gazowy (4). Gaśnie dioda sygnalizująca zasilanie gazem i zaświeca się dioda sygnalizująca zasilanie benzyną. W różnych wersjach przełączników sposób sygnalizacji poszczególnych faz zasilania silnika (świecenia diod) może być różny. Przełączenie na zasilanie benzyną można wykonywać zarówno na postoju, jak i w czasie jazdy. Automatyczne przejście na zasilanie benzyną następuje w momencie wyczerpania zapasu gazu w zbiorniku.

Uruchamianie silnika
Przełączniki stosowane w instalacjach IV generacji mają funkcję automatycznego uruchamiania na benzynie. Jeżeli przełącznik jest w pozycji „gaz”, silnik uruchamia się na benzynie i dopiero po uzyskaniu odpowiedniej prędkości obrotowej i temperatury cieczy chłodzącej następuje przełączenie na gaz. Rozgrzany silnik przełącza się na zasilanie gazem po kilku chwilach pracy na benzynie (kryterium czasu od uruchomienia silnika).

Awaryjne uruchamianie na gazie
Większość systemów IV generacji ma opcję awaryjnego uruchamiania silnika na gazie w przypadku awarii układu benzynowego. Procedury postępowania mogą się różnić w zależności od producenta instalacji. W większości przypadków wygląda to następująco:

Funkcja uaktywnia się (przy włączonym zapłonie) po dłuższym przytrzymaniu przycisku przełącznika rodzaju zasilania (8) w pozycji zasilania gazem (pulsująca dioda zasilania gazowego zaświeca się na stałe). W przypadku przełącznika z klawiszem, po włączeniu zapłonu (gdy przełącznik jest w pozycji „gaz” - świeci się na stałe dioda zasilania benzynowego i pulsuje dioda zasilania gazowego), należy przestawić go w pozycję „benzyna” i ponownie w pozycję „gaz” (pulsująca dioda zasilania gazowego zaświeca się na stałe), a wtedy możliwe jest uruchomienie silnika na gazie.

Gdy przepali się bezpiecznik
W układzie elektrycznym instalacji gazowych IV generacji znajduje się bezpiecznik. Jeśli ulegnie uszkodzeniu, elektrozawór gazowy (4) zostaje zamknięty, a sterownik elektroniczny (10) przywraca zasilanie silnika benzyną, co umożliwia kontynuowanie jazdy.

Zastosowanie
Systemy IV generacji przeznaczone są do adaptacji na zasilanie gazowe samochodów wyposażonych w silniki z wtryskiem paliwa, z katalizatorem i sondą lambda, wyposażonych w układy EOBD.