Narzędzia w warsztacie montażu i obsługi instalacji LPG

GearWrenchKlucze typu XL X-Beam są o 25% dłuższe od standardowych, zapewniając większy moment dokręcenia i możliwość dojścia do miejsc trudnodostępnych. W kluczu kluczu widłowym zastosowano specjalny profil Surface Drive Plus, który zmniejsza możliwość uszkodzenia łba i zwiększa o 25% wartość możliwego do przeniesienia momentu. Skręcenie części chwytowej zwiększa wytrzymałość oraz powierzchnię kontaktu dłoni z kluczem, co znacznie poprawia ergonomię pracy. Klucz oczkowy wyposażony w profil Surface Drive ograniczający możliwość uszkodzenia łba ma również grzechotkę umożliwiającą wykonywanie ruchów w zakresie kąta obrotu 5 stopni, co znacznie przyspiesza pracę w porównaniu z standardową grzechotką, której minimalny ruch odbywa się w zakresie 30 stopni

Klucze maszynowe

GearWrenchSystem QuadBox oferuje 4 różne rozmiary w jednym kluczu. Zastosowanie grzechotki znacznie ułatwia pracę

Najbardziej popularne są oczywiście różnego rodzaju klucze ręczne z uwagi na to, iż połączenia gwintowe są jednymi z najbardziej rozpowszechnionych w technice. Używane są różnego rodzaju klucze ręczne: klasyczne klucze płaskie, płasko-oczkowe, oczkowe, oczkowe odsadzone czy różnego rodzaju klucze nasadowe. Wszystkie zaliczają się do grupy kluczy maszynowych.

Kształt klasycznego klucza maszynowego nie zmienia się od lat. Jego główka jest odchylona od osi podłużnej o 15°. Taka konstrukcja gwarantuje możliwość odkręcenia lub dokręcenia śrub czy nakrętek, do których dostęp jest ograniczony. Klucz maszynowy składa się z części roboczej, bezpośrednio obejmującej śrubę oraz części pozwalającej na jego pewny chwyt. Płaskie klucze maszynowe są wykonywane jako widłowe lub oczkowe. Te pierwsze „łapią” nakrętkę na dwu powierzchniach, co w pewnych sytuacjach może doprowadzić do jej uszkodzenia. Z tego powodu firmy produkujące narzędzia opracowują różne sposoby na zwiększenie powierzchni, na której klucz przylega do nakrętki, co znacznie poprawia warunki współpracy pomiędzy kluczem a nakrętką, ułatwia dokręcanie i odkręcanie i pozwala na przenoszenie znacznie większych sił bez obawy „omsknięcia”, co oprócz uszkodzenia łba śruby może być również przyczyną skaleczenia.

GearWrenchKlucze z grzechotką znacznie ułatwiają prace związane z montażem czy demontażem różnych elementów

Lepszym rozwiązaniem pod względem uchwycenia śruby czy nakrętki są klucze oczkowe. Podobnie jak klucze nasadowe, obejmują one cały łeb śruby lub nakrętki. Profil oczka może być 6- lub 12-kątny, dzięki czemu siła, z jaką działamy na klucz, rozkłada się na większą liczbę punktów - mniejsze ryzyko uszkodzenia niż w przypadku kluczy płaskich przy możliwości użycia większej siły. Z uwagi na zamknięty kształt oczka, klucze takie nie nadają się jednak do użycia w każdej sytuacji.

Problem ten rozwiązują klucze oczkowe otwarte, które są bardzo przydatne w warsztacie montażu instalacji gazowych do obsługi połączeń części wysokociśnieniowej. Z użyciem kluczy oczkowych otwartych, montowanie i demontowanie połączeń gwintowych na przewodach rurowych jest bardzo proste. Otwarte na niewielkim odcinku oczko pozwala na założenie klucza przez rurkę miedzianą, co w znacznym stopniu przyspiesza pracę i nie naraża nakrętek na uszkodzenia. Jest to szczególnie istotne przy pracach związanych z częścią wysokociśnieniową instalacji, czasami również przy wymianie filtra fazy ciekłej, kiedy zachodzi konieczność rozkręcenia połączeń doprowadzających paliwo gazowe. Uszczelnienie przewodów miedzianych wykorzystywanych w części wysokociśnieniowej za pomocą baryłek wymaga użycia sporych momentów dokręcenia (konieczność odkształcenia baryłki). Użycie w tym celu kluczy oczkowych otwartych eliminuje możliwość uszkodzenia nakrętek, które można w przyszłości bezproblemowo odkręcić.

Często klucze płaskie są wykonywane jako widłowo-oczkowe, dzięki czemu znacznie zyskują na uniwersalności. Ponadto, w płaskich kluczach oczkowych można zastosować mechanizm „grzechotki” (sprzęgła jednokierunkowego), który pozwala na operowanie nim bez konieczności zdejmowania ze łba śruby czy nakrętki po każdym obrocie.

Inne narzędzia
Oprócz tradycyjnych kluczy występujących w różnych odmianach, w procesie montażu instalacji gazowych wykorzystuje się także pewne charakterystyczne narzędzia, które znacznie ułatwiają, a tym samym przyspieszają pracę.

gazeo.plObcinak przewodów miedzianych jest niezbędny w pracach związanych z montażem części wysokociśnieniowej instalacji gazowej

Obcinaki przewodów miedzianych
Są to bardzo proste narzędzia, w których - w kabłąku w kształcie litery U - zamocowane są rolki prowadzące obcinak na rurce, a naprzeciw nich nóż krążkowy. W zależności od konstrukcji obcinaka, rolki bądź krążkowe ostrze połączone są ze śrubą umożliwiającą regulację docisku. Obcinaki tego typu są wykorzystywane w szeroko rozumianej branży instalacyjnej do obcinania rurek wykonanych z miękkich materiałów (aluminium, miedź), choć dostępne są również większe tego typu narzędzia do obcinania stalowych rur wodociągowych.

Przy obcinaniu rurek miedzianych za pomocą nożyka krążkowego materiał ulega spęczeniu, co w pewnym stopniu ogranicza przekrój, dlatego po ucięciu należy usunąć nadmiar materiału z otworu w rurce. Jest to bardzo istotne, ponieważ ograniczenie przekroju przepływu gazu może powodować w skrajnych przypadkach ograniczenie mocy silnika, wynikające z niedoboru paliwa. Czasami obcinaki krążkowe są wyposażone w specjalne ostrze, które służy właśnie udrażnianiu przekroju rurki.

gazeo.plWkrętaki gętkie są nieocenione przy montażu opasek zaciskowych

Wkrętaki giętkie
Duża liczba przewodów gumowych używanych przy montażu instalacji gazowej (gazowe, wodne) wymusza stosowanie wielu opasek zaciskowych z gwintem ślimakowym. Bardzo wygodnym narzędziem do ich montażu są giętkie wkrętaki zakończone odpowiednią nasadką, np. 6 czy 7 mm. Pozwalają one na sprawne dokręcanie i odkręcanie opasek znajdujących się w miejscach trudno dostępnych. Łby stosowanych w tych opaskach śrub są dość wysokie, zatem nałożony klucz nie ma tendencji do wysuwania się. Giętka część pozwala na operowanie rękojeścią w zupełnie innej płaszczyźnie niż ta, w której znajduje się oś śruby opaski.

gazeo.plSzczypce do opasek - pozycja przy monażu

Szczypce do opasek
W ostatnim okresie używa się bardzo dużo opasek zaciskowych, np. do mocowania rur doprowadzających powietrze do układu dolotowego. Ich demontaż wymaga użycia specjalnych szczypiec, umożliwiających również ponowny ich montaż. Dzięki ich użyciu opaskę można bardzo łatwo usunąć i założyć bez możliwości jej uszkodzenia. Ponadto nie ma możliwości uszkodzenia elementów, na których ona się znajduje, co często się zdarza w przypadku posługiwania się innymi, nie dostosowanymi do tego celu narzędziami.

gazeo.plCzasami demontaż przewodów zapłonowych, do których dostęp jest bardzo utrudniony możliwy jest jedynie z użyciem specjalnych szczypiec. Pozwalają one na pewny uchwyt, eliminując możliwość uszkodzenia

Szczypce do przewodów zapłonowych
Prawidłowa praca gazowego układu zasilania jest również związana z terminową obsługą instalacji wysokiego napięcia, która polega przede wszystkim na wymianie świec zapłonowych. Ich demontaż wymaga wypięcia wiązki przewodów zapłonowych, co czasami, z uwagi na zabudowę silnika w samochodzie lub jego konstrukcję, bywa bardzo utrudnione, szczególnie jeżeli chodzi o zdjęcie nasadki („fajki”) ze świecy zapłonowej. Jej zdjęcie bez użycia specjalnych narzędzi często kończy się uszkodzeniem przewodu, a koszt nowej wiązki w przypadku nowoczesnych samochodów to nawet kilkaset złotych. Nieocenione są wtedy specjalne szczypce, które zapewniają pewny chwyt i możliwość zdjęcia przewodu bez jego uszkodzenia.

gazeo.plFiltry fazy lotnej z wymiennym wkładem filtracyjnym są często zamykane z wykorzystaniem pierścienia osadczego. Jego demontaż i montaż wymaga użycia specjalnych szczypiec

Szczypce do pierścieni osadczych
Innym rodzajem szczypiec, które mają zastosowanie w obsłudze gazowych układów zasilania, są specjalne szczypce do demontażu sprężystych pierścieni osadczych, tzw. „seegerów” (od nazwiska wynalazcy Willy’ego Seegera). Tego typu pierścienie (wewnętrzne) są dość powszechnie używane w elektrozaworach gazowych (do zamykania przestrzeni, w której znajduje się filtr fazy ciekłej) oraz filtrach fazy lotnej z wymiennymi wkładami, dlatego przy wymianie wkładów filtrów specjalistyczne szczypce są bardzo przydatne.

gazeo.plZaciski umożliwiające zamknięcie przepływu cieczy chłodzącej silnika przez węże układu ogrzewania reduktora są często wykorzystywane w pracach związanych z jego obsługą i naprawą

Zaciski przewodów gumowych
Prace związane z montażem lub regeneracją reduktora-parownika wymagają rozszczelnienia układu chłodzenia. Często, aby uniknąć konieczności spuszczenia cieczy chłodzącej z układu, stosuje się specjalne zaciski umożliwiające zamknięcie przepływu przez węże układu chłodzenia. Stosując je, można np. zdemontować reduktor do regeneracji, minimalizując możliwość wycieku większej ilości cieczy chłodzącej (wylewa się tylko ciecz zawarta w samym reduktorze).

gazeo.plJeden z przykładów narzędzia do ustawiania zbiornika walcowego, w którym uzyskujemy odczyt bezpośrednio w stopniach

Poziomica
Zbiornik LPG musi być odpowiednio ustawiony. Zbiornik toroidalny musi być zamontowany w poziomie, zaś zbiorniki walcowe oprócz wypoziomowania wymagają odpowiedniego ustawienia osi kołnierza wielozaworu do poziomu (w zależności od typu zastosowanego wielozaworu). W najczęściej stosowanych rozwiązaniach trzeba zachować kąt 30°. Jest to bardzo istotne, ponieważ od precyzyjnego ustawienia zbiornika zależy prawidłowe działanie zaworu 80%. Do ustawienia zbiornika niezbędne jest wykorzystanie poziomicy lub poziomicy z kątomierzem (do zbiorników walcowych).

Narzędzia skrawające

Przy montażu instalacji gazowych oprócz wierteł o różnej średnicy używa się również pił otworowych, służących do wykonywania otworów o większej średnicy. Są one przede wszystkim wykorzystywane do wykonywania otworów w nadwoziu, służących później do wentylacji gazoszczelnej przestrzeni, w której zamontowana jest armatura zbiornika, najczęściej w postaci wielozaworu. Piły otworowe wykorzystuje się również przy montażu zaworów tankowania, często w zderzakach wykonanych z tworzywa.

Część nośna takich pił jest z reguły wykonywana z elastycznej stali sprężynowej, zaś uzębiona część robocza ze stali szybkotnącej wykorzystywanej w narzędziach skrawających.

Ważnymi narzędziami skrawającymi w warsztacie montującym instalacje gazowe są również gwintowniki, używane do przygotowania otworów, w które wkręca się dysze podające gaz z listwy wtryskowej do kanałów dolotowych oraz króćce poboru podciśnienia do reduktora czy czujników. Wykorzystuje się gwintowniki maszynowe wykonujące gwint w jednym przejściu. Dodatkowo są one dość długie, co ułatwia dostęp do miejsc, w których wykonuje się gwint.

Podsumowanie
Poza tradycyjnym wyposażeniem, które można znaleźć w każdym warsztacie naprawiającym samochody, w serwisie zajmującym się montażem i obsługą instalacji gazowych musi znajdować się szereg co prawda prostych, lecz specjalistycznych narzędzi, których użycie poparte wiedzą i doświadczeniem pozwala na wykonywanie w sposób profesjonalny specyficznych czynności, mających wpływ na poprawne i bezpieczne działanie systemów zasilania gazem.