LPG kontra diesel - jak to się robi w Ameryce

Nim zaczniemy przytaczać i rozwijać argumenty używane przez firmę Propane na rzecz wyższości autogazu nad olejem napędowym, warto naszkicować pewne tło, czyli przybliżyć specyfikę amerykańskiego rynku samochodowego. Do niedawna za jedynie słuszne paliwo do auta osobowego kierowcy w USA uważali benzynę. Dieslami próbowano zainteresować ich już w latach 70. i 80., ale wtedy silniki wysokoprężne miały niską moc (bo były wolnossące, bez powszechnego dziś turbodoładowania), kopciły niemiłosiernie, śmierdziały i robiły dużo hałasu. Amerykanie zrazili się na kilkadziesiąt lat i dopiero w XXI w. producenci (głównie Europejscy, którzy diesle mają „obcykane” do perfekcji) zaczęli znów proponować klientom na zachód od Atlantyku auta napędzane „ropniakami”. Rewolucji jednak nie widać, w związku z czym diesle w USA wciąż kojarzą się głównie z wielkimi ciągnikami siodłowymi, wywrotkami, maszynami budowlanymi i rolniczymi oraz... lokomotywami. Ponieważ jednak LPG również największe triumfy za oceanem święci jak na razie jako paliwo do pojazdów użytkowych, nie osobowych, jest kogo namawiać do zmiany paliwowych nawyków. Tyle słowem wprowadzenia, a teraz do rzeczy.

fot. PropaneWzględy ekologiczne nie górują nad ekonomicznymi, gdy zaczyna się wymienianie zalet LPG, ale nie są też bez znaczenia

Więcej za te same pieniądze lub to samo za mniej
To jest zawsze koronny argument, kiedy trzeba przekonać kogoś do zamiany dowolnego paliwa na LPG. Co ciekawe, w USA nie mówi się o zwiększonym zużyciu paliwa po konwersji na napęd gazowy, ale za to – za sprawą niższej ceny LPG – wspomina się o korzystniejszej relacji kosztów do osiągów (więcej mocy z każdego wydanego dolara). W takim ujęciu autogaz jest bezkonkurencyjny, a dodatkowo pomaga system rządowych i stanowych dopłat, dzięki którym inwestycje w zmianę zasilania szybciej się zwracają, a oszczędności rosną.

Niższe koszty tworzenia infrastruktury
Mimo że stacja LPG musi mieć zbiornik ciśnieniowy do przechowywania paliwa, ze względu na nietoksyczną naturę autogazu budowa punktu dystrybucji LPG kosztuje mniej niż w przypadku podobnego obiektu oferującego olej napędowy. Instalacja do przechwytywania oparów również nie jest konieczna, bo LPG jest gazem cięższym od powietrza. Zarządcy flot np. autobusów szkolnych coraz częściej wybierają więc propan-butan do swoich pojazdów, zwłaszcza że często taka decyzja wiąże się również z koniecznością wybudowania własnej stacji.

Zminimalizowane koszty obsługi
Silniki gazowe mają mniej pojemne układy smarowania, czyli każda wymiana „oliwy” (a wymiany te następują i tak rzadziej) wiąże się z niższymi kosztami zakupu samego materiału eksploatacyjnego. Pojazdy napędzane LPG mają też prostsze systemy obróbki spalin, bez dodatkowych filtrów (cząstek stałych) i układów dopalania szkodliwych związków (SCR na bazie roztworu mocznika). Wyszkolenie mechanika do obsługi gazowych silników także wymaga mniej czasu, a przecież czas to pieniądz...

Redukcja poziomu hałasu
Autobusy napędzane autogazem są nawet o 50% cichsze niż ich odpowiedniki dieslowskie. Niższa emisja hałasu to komfort nie tylko dla podróżujących danym pojazdem, ale także dla innych użytkowników dróg oraz pieszych. Na co dzień możemy tego nie zauważać, bo się przyzwyczailiśmy, ale gdyby z dnia na dzień wszystkie miejskie autobusy, ciężarówki i samochody dostawcze zamieniły się z diesli w „gazowce”, byłoby to słychać. Niestety, w praktyce nie jest to łatwe.

Mniejsze zużycie silnika na biegu jałowym
Nadmierna praca na biegu jałowym szkodzi silnikowi wysokoprężnemu i powoduje usterki, których nie obejmuje gwarancja producenta. Poza tym, w USA obowiązują przepisy zakazujące utrzymywania pojazdu w stanie długotrwałej pracy na biegu jałowym (w Polsce zresztą też można dostać za to mandat) i o ile LPG nie jest spod tego zakazu wyjęte, szkodzi mniej zarówno pojazdowi, jak i środowisku. Ale do kwestii środowiska dojdziemy w stosownym czasie.

Powszechna dostępność
Stany Zjednoczone mają więcej LPG niż są w stanie „przejeść” i póki rynek gazu ziemnego rośnie, ten stan rzeczy się nie zmieni, ponieważ 70% amerykańskiego LPG pochodzi właśnie ze złóż metanu (dodajmy, że w dużej mierze niekonwencjonalnych, czyli łupków). Wybór autogazu to zatem nowe miejsca pracy i krok w kierunku bezpieczeństwa energetycznego i energetycznej niezależności USA od importowanej ropy naftowej, z której produkuje się olej napędowy. Wybór wydaje się oczywisty coraz większej liczbie operatorów flot po tamtej stronie Atlantyku.

Ekologia
Cząstki stałe – to największy problem silników Diesla. Można z nimi walczyć poprzez montaż filtrów DPF, ale ani to tanie w eksploatacji, ani zbyt wygodne w obsłudze. Przesiadka z diesla na gaz eliminuje cząstki stałe jak ręką odjął (praktycznie w 100%), w dodatku o 80% spada emisja związków odpowiedzialnych za powstawanie smogu. Poza tym, WHO (Światowa Organizacja Zdrowia) i EPA (amerykańska Agencja Ochrony Środowiska) uznały spaliny emitowane przez silniki wysokoprężne za rakotwórcze, podczas gdy gazy powstałe po spaleniu LPG nie mają tak negatywnego wpływu na ludzkie zdrowie.

Amerykańska branża LPG wie, jak promować swój produkt. Niby nie odkrywa – nomen omen – Ameryki, ale ważne jest to, że wszystkie informacje zebrano w jednym miejscu, a za całym przekazem stoi jakaś firma czy organizacja. Mamy wrażenie, że u nas wymiana opinii na temat wyższości jakiegoś paliwa nad innym odbywa się raczej na poziomie rozmów towarzyskich, a więc nikt nie dysponuje na tyle silnym autorytetem, by przekonać drugą stronę do swoich racji. Amerykanie są w porównaniu z Europejczykami bardzo początkującymi użytkownikami autogazu, ale może warto brać przykład z ich skoordynowanych, odgórnych działań na rzecz popularyzacji tego paliwa? Nie, żeby brakowało u nas chętnych do jazdy na LPG, ale może udałoby się wykorzenić wciąż mocno osadzone w świadomości wielu kierowców stereotypy...