Polmocon - polskie zbiorniki

Firma zaopatrywała krajowy przemysł produkujący samochody ciężarowe, naczepy i ciągniki oraz zakłady podobnej branży funkcjonujące w krajach ościennych.

gazeo.plNiewielka ekspozycja w sali konferencyjnej Polmoconu pokazuje ułamek oferty firmy w zakresie samochodowych zbiorników LPG oraz zbiorników sprężonego powietrza

Zbiorniki LPG
Pod koniec istnienia Polmo Gorlice wprowadzono do produkcji samochodowe zbiorniki do magazynowania płynnej mieszaniny propanu i butanu. W tym okresie polski rynek autogazu rósł w bardzo dużym tempie i konsumował wszelkie liczby komponentów używanych w adaptacji na zasilanie gazowe, w tym także zbiorników. W Polmo Gorlice zbiorniki LPG stanowiły jednak ułamek produkcji w porównaniu ze zbiornikami do układów pneumatycznych i nawet zwielokrotnienie wielkości ich produkcji nie mogło uratować zakładu przed upadkiem.

Zmiana właściciela
W 2006 r. zakład został kupiony przez firmę Polmocon i pod tą nazwą zaistniał szerzej na krajowym rynku samochodowych zbiorników gazowych. Długoletnia tradycja w produkcji zbiorników walcowych, park maszynowy oraz załoga, w tym także dział konstrukcyjny, pozwalały myśleć o rozszerzeniu asortymentu produkowanych zbiorników do przechowywania LPG.

Grupa kapitałowa Elpigaz
Obecnie, po fuzji Elpigazu i Polmoconu, która nastąpiła w 2009 r., firma funkcjonuje jako jedno przedsiębiorstwo z siedzibą w Gdańsku i Zakładem Produkcji Zbiorników (ZPZ) Polmocon w Gorlicach.

Początek zmian
Nowy właściciel, chcąc rozszerzać paletę produkowanych zbiorników, poszukiwał rozwiązań, które można by wdrożyć w zakładzie w Gorlicach. Na początku działalności Polmoconu okazało się, że wiele, z pozoru standardowych, rozwiązań stosowanych w zbiornikach (także w zakresie kształtu) jest opatentowanych przez innych producentów. Pierwszy etap rozwoju firmy był czasem poszukiwań własnych rozwiązań, które sukcesywnie wprowadzano do produkcji. Opracowane konstrukcje zbiorników i ich części składowych także poddano ochronie patentowej.

Gama produkowanych zbiorników
Dział badawczo-rozwojowy zakładu w Gorlicach opracował nowoczesną gamę zbiorników MoreMo, które, zachowując kształt klasycznego zbiornika toroidalnego, zapewniają większą pojemność użytkową. Rodzina MoreMo obejmuje także specjalne zbiorniki do samochodów ciężarowych o pojemnościach nawet do 500 litrów.

Kolejnym opracowaniem zespołu inżynierów Polmoconu była rodzina zbiorników toroidalnych Hit, które przy tradycyjnej budowie i sposobie mocowania charakteryzują się znacznie zmniejszoną masą, co wynika z zastosowania blachy o mniejszej grubości.

Rozwijanie istniejących produktów oraz wdrażanie nowych rozwiązań wymaga nakładów inwestycyjnych, związanych choćby z rozbudową parku maszynowego (urządzeń i obrabiarek), co jest widoczne w wielu miejscach w zakładzie.

W dniu, w którym gościliśmy na terenie ZPZ Polmocon, odbywała się akurat produkcja zbiorników toroidalnych Hit. Z tego powodu opis procesów produkcyjnych będzie uwzględniał przede wszystkim operacje służące wytwarzaniu torusów (zbiorników toroidalnych).

Aby opisy poszczególnych procesów produkcyjnych były zrozumiałe należy zapoznać się z budową zbiornika toroidalnego. Składa się on z 4 zasadniczych elementów. Są to: łącznik wewnętrzny, dwie dennice toroidalne oraz kołnierz wielozaworu, który w zależności od wersji zbiornika mocowany jest w łączniku wewnętrznym lub dennicy toroidalnej.

gazeo.plWycinanie blach do tłoczenia poszczególnych elementów zbiorników odbywa się z wykorzystaniem lasera

Proces produkcyjny zbiorników toroidalnych
Stalowa blacha, z której produkowane są zbiorniki jest dostarczana w kręgach są rozwijane i cięte na stosowne arkusze gotowe do wycinania blach, z których później są kształtowane poszczególne elementy zbiorników.

Krajalnia

gazeo.plTłoczenie dennicy toroidalnej

Pocięte arkusze blachy trafiają na krajalnię, gdzie wycinane są z nich kształty odpowiadające formowanym z nich później elementom. Blachy są wycinane z wykorzystaniem lasera na specjalistycznej obrabiarce lub z użyciem nożyc krążkowych. Wykorzystanie lasera gwarantuje dużą dokładność wycinanych elementów i powtarzalność kształtu.

Tłocznia
Z wyciętych na krajalni arkuszy blach na wydziale tłoczni powstają dennice oraz elementy łącznika wewnętrznego. Tłocznia Polmoconu jest rozbudowana o nową część, którą wyposażono w nowoczesne prasy i obrabiarki. Na znajdującej się tu największej prasie powstają dennice toroidalne. Zależnie od rodzaju zbiornika - jego średnicy i wysokości - stosuje się odpowiednie oprzyrządowanie.

Wytłoczone dennice wymagają dalszego przygotowania, zanim przejdą na kolejny dział. Służą do tego obrabiarki ustawione w bezpośrednim sąsiedztwie prasy. Wykonują one operacje obcinania oraz zawężania obrzeża części z wytłoczonych dennic. W ten sposób obie dennice (jedna z obciętym, druga z zawężonym obrzeżem) można ze sobą połączyć.

gazeo.plObcinanie obrzeża dennicy toroidalnej

W procesie tłoczenia powstaje także łącznik stanowiący wnętrze torusa. W zależności od konstrukcji, jest on wykonywany z jednego lub dwóch kawałków blachy. Na wydziale tłoczni są również wykrawane otwory pod kołnierz wielozaworu (w dennicy lub łączniku wewnętrznym). W przyszłości tłocznia będzie rozbudowana. Zainstalowane zostaną kolejne prasy, m. in. wykorzystujące najnowsze technologie, stwarzające szerokie możliwości w zakresie kształtowania blach.

Spawalnia
Jednym z najważniejszych procesów w wytwarzaniu zbiorników LPG jest spawanie. W Polmoconie wykorzystuje się spawanie w osłonie gazów z wykorzystaniem metody spawania pulsem. Stosowana jest gotowa mieszanka na bazie argonu, dostarczana w butlach. Spoina wykonana w tej mieszance nie wymaga dodatkowej obróbki mechanicznej - jest czysta i gładka, charakteryzuje się brakiem odprysków i żużlu oraz bardzo dobrym przetopem zapewniającym większą wytrzymałość połączenia (w stosunku do spawania w osłonie dwutlenku węgla). Ponadto uzyskuje się większe prędkości spawania.