Eksploatacja silnika zasilanego gazem zimą

Pojawiające się jesienią ochłodzenie oraz podwyższona wilgotność powietrza sprzyjają nasilaniu niedomagań, które przy wyższych temperaturach nie występują lub objawiają się w znacznie mniejszym stopniu. Są to przede wszystkim niedomagania układu zapłonowego i paliwowego.

Zainteresowanie się stanem technicznym poszczególnych układów w samochodzie leży w naszym interesie. Najlepszym rozwiązaniem jest oczywiście wykonanie przeglądu samochodu przed zimą, obejmujący stosunkowo proste czynności, które z powodzeniem można wykonać jako dodatkowe w ramach przeglądu instalacji gazowej.

fot. gazeo.plW instalacjach starszych generacji stosowano osłonki zacisków elektrycznych, które zabezpieczały je właściwie tylko przed wywołaniem przypadkowego zwarcia

Układ elektryczny

Zimą należy pamiętać o ograniczonej pojemności elektrycznej akumulatora, która maleje proporcjonalnie do obniżania się temperatury. Skutkuje to obniżeniem dostępnego w czasie rozruchu napięcia i możliwością wystąpienia kłopotów uruchomieniem silnika (szczególnie zimnego). Ponadto używane w okresie jesienno-zimowym urządzenia (ogrzewanie tylnej szyby, wycieraczki, klimatyzacja) powodują dodatkowe obciążenie instalacji i spadki napięcia.

fot. gazeo.plW nowoczesnych układach zasilania gazowego coraz większa liczba połączeń elektrycznych jest wykonywana z wykorzystaniem złącz hermetycznych. Przykład - zintegrowany reduktor systemu Lovato Smart, którego elektrozawór jest łączony z wiązką elektryczną instalacji z wykorzystaniem takiego właśnie złącza

Warunki atmosferyczne występujące jesienią i zimą sprzyjają procesom utleniania i korozji nie zawsze dobrze zabezpieczonych styków elektrycznych, co także może być przyczyną nieprawidłowego działania wielu elementów, w tym także instalacji gazowej. Dlatego ważne jest sprawdzenie izolacji przewodów i szczelności połączeń (kostek), aby ustrzec się niespodzianek.

Układ zapłonowy

fot. gazeo.plSkutek zaniedbań w układzie zapłonowym - zjawisko powrotu płomienia spowodowało uszkodzenie obudowy filtra powietrza

Powszechnie wiadomo, że silnik zasilany LPG jest swego rodzaju „probierzem” sprawności działania układu zapłonowego. W silniku zasilanym LPG wiele niesprawności układu zapłonowego (usterki izolacji, mikropęknięcia, rysy, niesprawne świece zapłonowe) ujawnia się znacznie szybciej niż przy zasilaniu benzyną. Jest to związane z większymi napięciami generowanymi w układzie zapłonowym w czasie pracy na gazie, co z kolei wynika z większej rezystancji mieszanki gazowo-powietrznej w porównaniu z benzynową.

Występująca w okresie jesienno-zimowym podwyższona wilgotność powietrza sprzyja niedomaganiom układu zapłonowego, nawet niewielkie uszkodzenia izolacji mogą być przyczyną występowania upływu napięcia do masy, pomimo to, że w okresie letnim układ zapłonowy sprawował się bez zarzutu. Wszelkie przebicia w układzie zapłonowym są przyczyną wypadania zapłonów, co w nowoczesnych jednostkach napędowych wyposażonych w systemy EOBD jest niedopuszczalne (powoduje to zapisanie błędu w sterowniku układu benzynowego). Jeśli silnik wyposażony jest w instalację gazową, może wystąpić zjawisko powrotu płomienia (niekontrolowany zapłon mieszanki gazowo-powietrznej w układzie dolotowym). W silnikach zasilanych systemami I i II generacji może ono doprowadzić do mechanicznych uszkodzeń elementów układu dolotowego. Pojawienie się systemów III, a później IV generacji prawie całkowicie wyeliminowało taką możliwość.

Benzynowy układ zasilania

Poziom paliwa w zbiornikach naszych samochodów przy obecnie obowiązujących cenach benzyny z reguły nie jest zbyt wysoki, lecz powinien zapewniać smarowanie i chłodzenie pompy oraz umożliwić rozruch zimnego silnika. To bardzo ważne, ponieważ w nowoczesnych systemach zasilania gazowego odbywa się on wyłącznie z wykorzystaniem benzyny.

W okresie zimowym niski poziom benzyny sprzyja kondensacji wody na wewnętrznych ściankach zbiornika. Spływająca do benzyny woda może powodować kłopoty w rozruchu silnika oraz nieprawidłowości w pracy na biegu jałowym i w zakresie niskich obciążeń. Zjawisko to występuje właściwie wyłącznie w samochodach starszych generacji (I i II bez czujnika temperatury w reduktorze), w których wykorzystanie benzyny przy rozruchu jest uzależnione od kierowcy. Wyższe generacje wymuszają już pracę na benzynie w początkowym okresie po rozruchu. Przesadna oszczędność niektórych użytkowników silników zasilanych instalacjami I i II generacji (np. uruchamianie silnika na gazie w okresie letnim i bardzo rzadkie uzupełnianie poziomu benzyny) powoduje, że zwiększa się ilość wody (pochodzącej z kondensacji na ściankach zbiornika) w benzynie (ponieważ nie jest ona sukcesywnie zużywana). Zimą, kiedy warunki zmuszają już do używania benzyny do rozruchu może okazać się, że to co mamy w zbiorniku trudno nazwać benzyną i nie nadaje się to do zasilania silnika.

Warto pamiętać, że gdy na zewnątrz jest zimno, zużywamy więcej paliwa niż latem, ponieważ silnik dłużej musi pracować na dawce rozruchowej (tzw. ssaniu) i wolniej nagrzewa się do temperatury przy której może nastąpić przełączenie na LPG.

fot. gazeo.plNajbardziej wrażliwymi na zanieczyszczenia elementami gazowych systemów zasilania są wtryskiwacze. Regularna wymiana filtrów (fazy ciekłej i gazowej) zapobiega zanieczyszczaniu listwy wtryskowej

Gazowy układ zasilania

Niskie temperatury otoczenia wpływają również na instalację gazową. Gromadzące się w nim zanieczyszczenia w postaci oleistych frakcji wydzielających się w trakcie odparowania LPG odkładają się w poszczególnych zespołach, przez które przepływa odparowany gaz. Najbardziej dotkliwe jest nagromadzenie ich w listwie wtryskowej LPG (IV generacja) i reduktorze-parowniku (generacje I - IV). W ekstremalnych sytuacjach, warunki zewnętrzne (niska temperatura) mogą powodować, że zanieczyszczenia te zmieniają stan skupienia (tężeją), „klejąc” wszystkie elementy mające z nimi styk. Efektem tego może być ograniczenie w prawidłowej pracy zespołów, co bywa przyczyną nieprawidłowości w ich działaniu (zwiększone opory ruchu membran w reduktorach oraz iglic lub innych elementów we wtryskiwaczach).

Układ chłodzenia

Najważniejszy w układzie chłodzenia jest poziom cieczy w zbiorniku wyrównawczym czy chłodnicy. Od niego zależy to czy silnik będzie poprawnie chłodzony. Zbyt niski poziom cieczy może być przyczyną braku chłodzenia wyżej położnych elementów silnika, np. głowicy. W samochodach zasilanych LPG, poziom cieczy chłodzącej ma wpływ na jakość odparowania paliwa gazowego w reduktorze-parowniku. Zbyt niski powoduje, że mogą wystąpić problemy z prawidłowym ogrzewaniem reduktora. Może to prowadzić do jego częściowego oszronienia i kłopotów w zasilaniu silnika, do którego będzie przedostawać się częściowo odparowane paliwo z drobinami ciekłego LPG. Powoduje to zaburzenia w pracy kolejnych elementów jakimi są wtryskiwacze, a ciekły gaz, który przedostanie się do komór spalania, bardzo skutecznie „zalewa” świece zapłonowe.

fot. gazeo.plSprawdzenie poziomu cieczy chłodzącej polega w przeważającej większości przypadków na spojrzeniu na zbiornik wyrównawczy i porównaniu go ze znakami min. i max.

Dbajmy zatem o poziom czynnika chłodzącego w silniku naszego samochodu, bo jego sprawdzenie to banalna czynność nie wymagająca żadnych narzędzi ani specjalistycznego sprzętu. Przed zimą warto również sprawdzić temperaturę krzepnięcia cieczy chłodzącej, czego można dokonać w praktycznie każdym warsztacie. Dzięki temu sprawdzimy czy ciecz chłodząca powinna być już wymieniona.

Podsumowanie

Występujące w okresie jesienno - zimowym warunki, powodujące szereg niekorzystnych zjawisk nie sprzyjają eksploatacji silnika bez względu na rodzaj używanego paliwa. Ich kumulacja: obniżone napięcie akumulatora utrudniające rozruch, woda w paliwie oraz przebicia w instalacji zapłonowej mogą w skrajnej sytuacji doprowadzić do braku możliwości uruchomienia silnika. Dlatego lepiej wcześniej zadbać o stan techniczny jednostki napędowej i instalacji gazowej. Brak tego zainteresowania w okresie letnim silnik w mniejszym czy większym stopniu nam wybacza, natomiast zimą wszelkie zaniedbania ujawnią się ze zdwojoną siłą. Silnik zasilany LPG nie wymaga wykonywania szczególnych czynności obsługowych, po prostu trzeba zwrócić uwagę na w.w. układy (szczególnie zapłonowy), ponieważ paliwo gazowe stawia przed nimi znacznie wyższe wymagania niż przy zasilaniu benzyną.