Akcyza LPG

Kto płaci podatek akcyzowy?

Płacą go wszyscy, którzy dokonują czynności opodatkowanej. Reguluje to Art. 13 ustawy, który definiuje podatnika jako: osoby fizyczne, osoby prawne i jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej.
Dodatkowo, do grupy podatników zaliczono podmioty: nabywające lub posiadające wyroby akcyzowe, jeżeli od wyrobów tych nie została zapłacona akcyza w należnej wysokości, będące zleceniobiorcami usług polegających na wytwarzaniu wyrobów akcyzowych w ramach umowy o dzieło lub innej umowy.
W myśl takiej konstrukcji przepisów, za niezapłacony podatek akcyzowy odpowiadają solidarnie obie strony czynności prawnej. Jeżeli w wyniku kontroli okaże się, że podatek nie został uiszczony i nie ma możliwości wyegzekwowania go od podatnika, który powinien go zapłacić, druga strona tej czynności będzie musiała uzupełnić niedobór podatku.

Chroniąc interes państwa, ustawa stanowi, że podatnikami akcyzy nie są organy egzekucyjne oraz komornicy sądowi wykonujący czynności egzekucyjne. Są oni jedynie płatnikami akcyzy od sprzedaży wyrobów akcyzowych, dokonywanej w trybie egzekucji.

Kiedy powstaje obowiązek podatkowy?

Zobowiązanie podatkowe powstaje z dniem wykonania czynności podlegającej opodatkowaniu (art. 10 ust. l ustawy o podatku akcyzowym). Od tej zasady istnieją jednak wyjątki określone w ustawie.
Jeżeli nie można określić momentu, w którym powstaje obowiązek podatkowy, za datę jego powstania uznaje się dzień, w którym uprawniony podmiot stwierdził dokonanie czynności podlegających opodatkowaniu.
W przypadku obrotu wyrobami akcyzowymi z innymi państwami członkowskimi Unii Europejskiej (nabycie i dostawa wewnątrzwspólnotowe) oraz z państwami spoza Unii Europejskiej (import, eksport), stosuje się odmienne przepisy. Zwykle terminem powstania obowiązku podatkowego jest dzień wprowadzenia towaru na polski obszar celny.

Jak liczy się podatek?

Akcyza różni się od podatku obrotowego sposobem określania przedmiotu i podstawy opodatkowania; podatek obrotowy jest powszechny, akcyza jest pobierana tylko od niektórych towarów. Zapłacenie podatku akcyzowego nie zwalnia od zapłacenia na ogólnych zasadach podatku od towarów i usług (VAT). Podatek akcyzowy jest wkalkulowany przez podatnika w cenę wyrobu i dopiero od tej wartości naliczany jest podatek od towarów i usług, po tak wyliczonej cenie brutto towar staje się przedmiotem obrotu.

Stawki akcyzy wyrażane są w:
- kwocie na jednostkę wyrobu (np. zł/t LPG)
- procencie podstawy opodatkowania,
- procencie maksymalnej ceny detalicznej,
- kwocie na jednostkę wyrobu i procencie maksymalnej ceny detalicznej.
Stawki podatku ustala się kwotowo lub procentowo przy jednoczesnym zachowaniu w tym zakresie stosunkowo dużych uprawnień dla Ministerstwa Finansów.
Pamiętać jednak należy, że akcyza ma wpływ na ceny wyrobów, skąd wynika, że faktycznym podatnikiem tego podatku jest ostateczny nabywca danego dobra.
Podstawa opodatkowania zależy od tego, czy dotyczy to czynności na terenie kraju, nabycia wewnątrzwspólnotowego, dostawy wewnątrzwspólnotowej czy importu spoza Unii Europejskiej.

Stawki podatku

(art. 89, art. 93-97 oraz art. 99 oraz art. 105)
Zgodnie z ustawą, aktualnie obowiązujące stawki akcyzy dla niektórych wyrobów
akcyzowych wynoszą:
- dla benzyny silnikowej - 1565,00 zł/1000 l,
- dla oleju napędowego - 1048,00 zł/1000 l,
- dla gazów przeznaczonych do napędu silników spalinowych:
a) skroplonych (czyli LPG) - 695,00 zł/1000 kg,
b) w stanie gazowym - 100,00 zł/1000 kg,
- dla biokomponentów stanowiących samoistne paliwa - 10,00 zł/1000 l,
- dla olejów smarowych - 1180,00 zł/1000 l,
- dla energii elektrycznej - 20,00 zł/1 MWh,
- dla alkoholu etylowego - 4960,00 zł/1 hl 100% vol,
- dla papierosów - 138,50 zł za każde 1000 sztuk i 31,41% maksymalnej ceny
detalicznej.

Akcyza na paliwa
Od samego początku prac nad ustawą o podatku akcyzowym zakładano, że jednym z jego filarów będzie obłożenie podatkiem wszelkich paliw wykorzystywanych do celów gospodarczych i komunikacyjnych. Podatek akcyzowy objął zatem także autogaz.
W 2000 roku jego stawka wynosiła 130 zł/t LPG, w kolejnych latach sukcesywnie rosła.

Jak widać z powyższych danych, podatek akcyzowy na LPG pozostaje w Polsce od kilku lat na niezmienionym poziomie i wynosi w 695 zł/t, czyli około 200 euro/t. W chwili przystąpienia Polski do Unii Europejskiej, zaczęły nas obowiązywać wytyczne dotyczące wysokości minimalnej podatku akcyzowego na autogaz. Według zalecenia dyrektywy europejskiej, minimalna stawka wynosi 125 euro/t.

Źródła prawa
Stan prawny: XII 2009

W skali Unii Europejskiej:
Podstawowym aktem prawa wspólnotowego w zakresie regulacji podatku akcyzowego w Unii Europejskiej jest Dyrektywa Rady 2008/118/WE z 16 grudnia 2008 r. w sprawie ogólnych warunków dotyczących wyrobów podlegających podatkowi akcyzowemu, ich przechowywania, przepływu oraz kontrolowania, zwana Dyrektywą horyzontalną.

Na poziomie krajowym:
Podstawowymi aktami prawnymi regulującymi podatek akcyzowy w Polsce są:
- ustawa z 6 grudnia 2008 r. (Dz. U. z 2009 r. Nr 3, poz. 11) o podatku akcyzowym, regulująca opodatkowanie podatkiem akcyzowym wyrobów akcyzowych oraz samochodów osobowych, organizację obrotu tymi wyrobami, a także oznaczanie znakami akcyzy, wraz z późniejszymi zmianami (z dnia 21 maja 2009 r. o zmianie ustawy o podatku akcyzowym, Dz. U. Nr 98, poz. 819)
- stosowne rozporządzenia Ministra Finansów wydane na podstawie delegacji zawartych w ustawie.