fot. gazeo.pl Prezentowany Hyundai i30 był napędzany 4-cylindrowym, wolnossącym silnikiem 1.5 Smartstream DPI o mocy 110 KM przy 6 000 obr./min. Maksymalny moment obrotowy tego silnika osiąga wartość 144 Nm i jest ona osiągana przy 3 500 obr./min. Cechą charakterystyczną tego silnika jest w specyficzny sposób zasilana paliwem.
fot. gazeo.plHyundai i30 Wagon 1.5 DPI z LPG marki STAGSpecyfika ta polega na zastosowaniu dwóch wtryskiwaczy benzynowych na każdy cylinder.
Ktoś powie, że takie rozwiązanie (z dwoma "pośrednimi" wtryskiwaczami na cylinder) było już stosowane np. w silnikach Nissana czy Toyoty.
Różnica jest jedna ale zasadnicza. W wymienionych silnikach każda para wtryskiwaczy benzynowych pracowała synchronicznie (jednocześnie), co powodowało, że można było w nich stosować sterowniki do 4-cylindrowych jednostek napędowych np. z dodatkowym emulatorem wtryskiwaczy.
Jednak w silniku Hyundaia i30, każdy z wtryskiwaczy działa niezależnie od innych, czyli tak jak chce sterownik benzynowy, bo to on wysterowuje ich pracę. Wtryskiwacze benzynowe w każdej z par obsługujących poszczególne cylindry nie pracują jednocześnie (synchronicznie).
fot. gazeo.plHyundai i30 Wagon 1.5 DPI z LPG marki STAGPowoduje to, że silnik ten nie może być poddany adaptacji na zasilanie LPG z wykorzystaniem najbardziej popularnych na rynku sterowników do silników 4-cylindrowych, ponieważ obsługują one tylko 4 wtryskiwacze benzynowe. W silnikach DPI jest ich 8 i każdy z nich pracuje niezależnie od drugiego w danej parze.
Wydaje się, że adaptacja na zasilanie LPG takiego silnika, pomimo pozornej komplikacji w postaci 2 razy większej liczby wtryskiwaczy pracujących niezależnie od siebie nie powinna stanowić problemu. Wystarczy bowiem zastosować sterownik systemu LPG do silników 8-cylindrowyh, który wyłączy 8 wtryskiwaczy benzynowych i wysteruje 8 wtryskiwaczy gazowych.
Tak, to możliwe i pierwsze samochody koncernu Hyundai/Kia z silnikami DPI były właśnie w ten sposób konwertowane na zasilanie LPG. W praktyce takie rozwiązanie nie spełnia oczekiwań klientów. Montaż takiego systemu wymaga zastosowania droższego sterownika (8-cylindrowego) i dwukrotnie większej liczby wtryskiwaczy gazowych. To, z perspektywy właściciela auta, wiąże się z wyższymi kosztami montażu instalacji.
fot. gazeo.plHyundai i30 Wagon 1.5 DPI z LPG marki STAGPonadto większą liczbę elementów (wtryskiwaczy) trudniej zainstalować w komorach silnikowych współczesnych samochodów. Montażysta jest zmuszony także zamontować dwie dysze dostarczające paliwo gazowe do każdego z kanałów dolotowych silnika.
Wszystkie te niedogodności spowodowały, że producenci samochodowych instalacji gazowych zaczęli analizować zasilanie silników DPI w poszukiwaniu rozwiązania "przyjaznego" instalatorom (łatwość montażu) i klientom (koszty).
Zapytaliśmy przedstawiciela firmy AC S.A., producenta samochodowych instalacji gazowych marki STAG o prace nad tym zagadnieniem.
W pierwszych autach wyposażonych w dwa wtryskiwacze na jeden cylinder faktycznie zalecaliśmy zastosowanie sterownika obsługującego osiem cylindrów i co się z tym wiąże, ośmiu wtryskiwaczy gazowych. Aby obniżyć koszty instalacji gazowej dla klienta dostosowaliśmy oprogramowanie sterownika 8-cylindrowego do obsługi silników czterocylindrowych z dwoma wtryskiwaczami benzynowymi na jeden cylinder, czyli do możliwości czytania czasu wtrysku wszystkich ośmiu wtryskiwaczy benzynowych, ich sumowania na jednym cylindrze i podawaniu gazu na ten cylinder poprzez jeden wtryskiwacz gazowy.
Adam Wołosowicz, Doradca Techniczny AC S.A.
Gdybyśmy zastosowali sterownik 4-cylindrowy do silnika wyposażonego w osiem wtryskiwaczy benzynowych to moglibyśmy wyłączyć tylko 4 wtryskiwacze benzynowe, ale wciąż wyzwaniem byłyby pozostałe cztery. Aby przekonwertować takie auto prawidłowo należy zastosować sterownik przygotowany do obsługi ośmiu wtryskiwaczy benzynowych, czyli STAG 300-8 QMAX Basic lub Plus. Wyłączamy wszystkie osiem wtryskiwaczy benzynowych i wtryskujemy gaz poprzez 4 wtryskiwacze gazowe (do każdego cylindra silnika po jednym wtryskiwaczu gazowym).
Adam Wołosowicz, Doradca Techniczny AC S.A.
W prezentowanym Hyundaiu i30 z silnikiem 1.5 DPI zastosowano toroidalny, montowany w miejscu koła zapasowego zbiornik LPG, mieszczący blisko 50 l LPG (62 l brutto).
fot. gazeo.plZbiornik LPG zamontowany w miejscu koła zapasowego w żaden sposób nie zakłóca przestrzeni bagażowej a dodatkowy schowek pozwala na przewożenie wielu, nawet dość dużych "drobiazgów". Pozostaje jeszcze sporo wolnej przestrzeni wokół zbiornika, którą także można zagospodarowaćW zbiorniku zastosowano wielozawór OMB Saleri.
fot. gazeo.plWielozawór OMB Saleri z równoległymi króćcami przyłączeniowymi LPG
fot. gazeo.plFiltr fazy lotnej i filtr fazy ciekłej w elektrozaworze gazowym umieszczono w komorze silnikowej w łatwo dostępnym miejscuPomiędzy zbiornikiem LPG a zaworem tankowania (pełnym, zamontowanym pod klapką wlewu benzyny) oraz zbiornikiem a elektrozaworem w komorze silnikowej zastosowano termoplastyczne przewody paliwowe, które są znacznie łatwiejsze w montażu.
Elektrozawór gazowy STAG E-01 umieszczono w łatwo dostępnym miejscu w komorze silnikowej samochodu. Taki jego montaż ułatwia prowadzenie prac obsługowych.
Przypomnijmy, że jedną z ważniejszych czynności obsługowych jest wymiana filtrów LPG w gazowym układzie paliwowym a jeden z nich jest właśnie częścią elektrozaworu gazowego. Jest to filtr fazy ciekłej LPG, który należy wymieniać co około 20-30 tys. km.
W elektrozaworze gazowym STAG E-01 wkład filtra fazy ciekłej jest umieszczony przed tłoczkiem zamykającym przepływ LPG, dzięki czemu jest on chroniony przed ewentualnymi zanieczyszczeniami mogącymi pojawić się w autogazie. Skutkuje to znacznie lepszą jego pracą, szczególnie w niższych temperaturach otoczenia.
Elektrozawór gazowy steruje przepływem LPG w fazie ciekłej do dalszej części układu paliwowego, którego kolejnym elementem jest...
fot. gazeo.plReduktor STAG R02 na ścianie grodziowej w komorze silnikowej Hyundaia i30Jest on zamontowany na ścianie grodziowej w komorze silnikowej pojazdu.
Reduktor STAG R-02 ma obecnie wydajność pozwalającą na zasilanie silników o mocy do 150 KM
Pisaliśmy o nim szczegółowo w artykule "Jak zwiększyć wydajność reduktora STAG R02?".
W reduktorze następuje zmiana stanu skupienia LPG z ciekłego na gazowy. Faza lotna (gazowa) LPG jest utrzymywana pod odpowiednim ciśnieniem i kierowana do czujnika ciśnienia i temperatury gazu a następnie do wtryskiwaczy LPG. Zanim jednak do nich trafi jest filtrowana w filtrze fazy lotnej, do którego dostarczana jest przewodem gumowym (wężem) z reduktora.
Jest to filtr typu odstojnikowego, który jest zamontowany w komorze silnikowej obok elektrozaworu gazowego w taki sposób by ułatwić wymianę wkładów filtracyjnych obu filtrów (fazy lotnej i fazy ciekłej), którą wykonuje się w czasie przeglądów serwisowych instalacji LPG.
W filtrze STAG GF01 zastosowano wkład wykonany z włókna szklanego, który jest najlepszym materiałem filtracyjnym dla LPG. Wkład z włókna szklanego w filtrze STAG GF01 zapewnia 10-krotnie lepszą filtrację w porównaniu do wkładu poliestrowego a 100-krotnie lepszą wobec standardowego wkładu papierowego.
Oznacza to nie tylko zdecydowanie lepszą ochronę wtryskiwaczy, ale i dłuższą, bo aż 3 letnią, gwarancję producenta na ten element instalacji gazowej.
Czujnik ciśnienia i temperatury PS-04 Plus pozwala na ocenę obciążenia silnika (na podstawie pomiaru ciśnienia w kolektorze dolotowym) i parametrów paliwa gazowego (jego ciśnienia i temperatury). Dzięki temu sterownik systemu zasilania gazowego w odpowiedni sposób oblicza dawkę paliwa, odpowiadającą zapotrzebowaniu silnika na paliwo.
fot. gazeo.plRozmieszczenie elementów gazowego układu zasilania marki STAG w komorze silnikowej Hyundaia i30 1.5 DPISygnał, mierzonego przez czujnik, ciśnienia gazu służy także do przełączenia auta na benzynę w czasie kiedy kończy się zapas LPG w zbiorniku lub nastąpi rozszczelnienie gazowego układu paliwowego. Spadek ciśnienia powoduje zamknięcie wszystkich elektrozaworów w instalacji i przełączenie silnika na zasilanie benzyną.
W prezentowanym Hyundaiu zastosowano wtryskiwacze STAG AC W03 łączone z wykorzystaniem dwóch rozdzielaczy 2-sekcyjnych. Pozwoliło to na maksymalne skrócenie wężyków doprowadzających paliwo gazowe do kanałów dolotowych silnika, co pozytywnie wpływa na pracę silnika na LPG.
Z pewnością uwagę kierowcy auta zwróci przełącznik benzyna/gaz. Jest to centralka STAG LED600 podświetlona w kolorze, który idealnie współgra z fabrycznym podświetleniem elementów kokpitu. Co więcej, została ona zamontowana w miejscu, gdzie standardowo znajduje się gniazdo zapalniczki.
Pracę gazowego układu zasilania nadzoruje sterownik STAG 300-8 QMAX Plus. Konieczność jego zastosowania wyjaśnił na początku naszego testu Adam Wołosowicz, Doradca Techniczny AC S.A.
Dopytaliśmy jeszcze Pana Adama o algorytm jakim posługuje się sterownik w celu poprawnego wysterowania wtryskiwaczy gazowych.
Sterownik "wie" (montażysta powinien zaznaczyć w programie do obsługi sterownika odpowiednia opcję), że np. na pierwszym cylindrze są dwa wtryskiwacze benzynowe. Odczytuje on czasy wtrysku obu tych wtryskiwaczy (pracują one w sposób "niezależny" od siebie, tzn. z różnymi czasami wtrysku). Sumuje je i oblicza czas wtrysku wtryskiwacza gazowego odpowiadający sumie czasów otwarcia obu wtryskiwaczy w danym momencie pracy silnika na tym cylindrze.
Adam Wołosowicz, Doradca Techniczny AC S.A.
W czasie testu samochód zużył 7,91 l LPG na każde 100 km (w ruchu autostradowym), choć najniższe zanotowane zużycie było na poziomie 6,84 l na 100 km.
fot. gazeo.plTankowanie LPG w Hyundaiu i30 1.5 DPI z instalacją gazową STAG. Obok wlewu benzyny mieści się pełny zawór tankowania autogazuPrzy obecnej cenie autogazu, która wg notowania e-petrol z 15 marca 2023 r., wynosi 3,19 zł za litr, koszt przejechania 100 km Hyundaiem i30 Wagon z silnikiem 1.5 DPI wynosi od 21,82 zł do 25,23 zł. Przypomnijmy, że jest to samochód segmentu C, którego masa własna wynosi około 1 200 kg i może w nim wygodnie podróżować nawet 5 osób (4 na pewno).
Zasięg samochodu na LPG wynosi ponad 627 km (zakładając wspomniane zużycie na poziomie 7,91 l LPG/100 km), co jest więcej niż bardzo dobrym wynikiem pozwalającym na sprawne przemieszczanie się samochodem i bardzo rzadkie odwiedzanie stacji paliw.
Ponadto samochód ma ponadprzeciętne wyposażenie (m.in. aktywny tempomat, asystent pasa ruchu), jeździ tanio i bardzo dobrze się prowadzi a dodatkowe elementy zapewniają bezpieczeństwo w trakcie przemieszczania się. No i ten zasięg - ponad 600 km.
wczytywanie wyników...
gazeo.pl to portal o instalacjach LPG. Znajdziesz tutaj informacje o tym, jaka instalacja gazowa w samochodzie jest najlepsza oraz które instalacje LPG można zamontować do aut z silnikami Diesla. Zamieszczamy najnowsze informacje o tendencjach cen LPG na świecie i w Polsce. Publikujemy praktyczne i rzetelne informacje dla wszystkich, dla których instalacje gazowe są codziennością. Dla nas instalacje gazowe to nie tylko praca - autogaz to nasza pasja.
