Skoda Citigo – mały samochód, dużo techniki

Samochód, podobnie jak bliźniacze konstrukcje Volkswagena (up!) i Seata (Mii) jest produkowany w Bratysławie na Słowacji. W jego układzie napędowym zastosowano wiele ciekawych rozwiązań technicznych, na które warto zwrócić uwagę. Zamontowany gazowy układ zasilania sprawia, że użytkowanie taniego z założenia pojazdu staje się jeszcze mniej kosztowne.

fot. VolkswagenTrzycylindrowy silnik MPI zastosowany w Skodzie Citigo

Silnik - małe jest piękne

W układzie napędowym samochodu zastosowano nowy trzycylindrowy, 12-zaworowy silnik o zapłonie iskrowym, co ciekawe zasilany za pomocą wielopunktowego (pośredniego) wtrysku benzyny, nie jak większość silników ZI koncernu VW, w których paliwo jest wtryskiwane bezpośrednio do komór spalania. Dzięki temu w Skodzie Citigo można zastosować „zwykły” sekwencyjny wtrysk gazu. Ale o tym w dalszej części tekstu.

Choć odległość pomiędzy cylindrami wynosi 82 mm, podobnie jak w innych małych silnikach koncernu Volkswagen, stosowanych obecnie i w przeszłości (rodzina EA111), zastosowana w nowej Skodzie jednostka napędowa jest całkowicie nową konstrukcją. Silnik jest typowym przykładem downsizingu, w którym oprócz niewielkiej pojemności skokowej zastosowano szereg rozwiązań mających na celu obniżenie oporów wewnętrznych, których zamierzonym skutkiem jest zmniejszenie zużycia paliwa i emisji szkodliwych składników spalin.

Silnik ma pojemność skokową 999 cm³(wymiary główne 74,5 x 76,4 mm) i przy stopniu sprężania 10,5 osiąga moc 44 kW (60 KM) przy prędkości obrotowej 5000 – 6000 obr./min. oraz maksymalną wartość momentu obrotowego 90 Nm w zakresie 3000 – 4300 obr./min. (90% maksymalnej wartości momentu obrotowego jest dostępne w dużo szerszym zakresie od 2000 – 6000 obr./min.). Jednostka napędowa spełnia wymagania emisyjne zgodne z normą Euro5.

Według danych producenta średnie zużycie paliwa tego silnika, współpracującego z ręczną 5-biegową skrzynią biegów wynosi 4,5 l/100 km, co odpowiada emisji CO₂ na poziomie 105 g/km. Teoretycznie zatem na jednym zbiorniku benzyny (35 l) można przejechać blisko 800 km.

W celu ograniczenia masy zarówno kadłub jak i głowicę tej jednostki napędowej wykonano ze stopów aluminium. Mechanizmy wewnętrzne zaprojektowano w sposób maksymalnie ograniczający tarcie wewnętrzne. Dzięki ograniczeniu masy elementów ruchomych silnika (wał korbowy, korbowody i tłoki) możliwe stało się wyeliminowanie wałków wyrównoważających, przy zachowaniu odpowiedniej kultury pracy jednostki napędowej. Tak twierdzi producent, jednak charakter pracy trzycylindrowej jednostki napędowej jest specyficzny i wymaga od użytkownika wychowanego w samochodzie z silnikiem czterocylindrowym pewnego przyzwyczajenia. Silnik nie pracuje tak równo jak czwórka i nie jest to jego wada lecz naturalna cecha wynikająca z układu konstrukcyjnego.

Rozrząd

W układzie rozrządu zastosowano po 4 zawory w każdym cylindrze. Są one napędzane poprzez popychacze (minimalizujące tarcie) za pośrednictwem dwóch wałków rozrządu zamontowanych na głowicy. Wałki rozrządu są napędzane paskiem zębatym. Zawory dolotowe mają możliwość zmiany czasów otwarcia (zmienne fazy rozrządu). Rozwiązanie to przyczynia się do zmniejszenia emisji szkodliwych składników spalin oraz zużycia paliwa, poprawiając równocześnie przebieg krzywej mocy, szczególnie w dolnym zakresie prędkości obrotowych.

Układ chłodzenia

Układ chłodzenia silnika ma dwa obiegi. W celu zapewnienia szybkiego dochodzenia silnika do stanu równowagi cieplnej zastosowano chłodzony cieczą kolektor wylotowy. Dzięki temu silnik dużo wcześniej zaczyna pracować na mieszance stechiometrycznej (lambda = 1), czyli szybciej osiąga optymalne z punktu widzenia najniższej emisji warunki pracy.

Skrzynia biegów

Z silnika napęd jest przenoszony do sterowanej ręcznie 5-biegowej skrzyni biegów, która jest także nową konstrukcją. Ten bardzo zwarty zespół (masa 25 kg, długość 341 mm) został zestopniowany specjalnie do współpracy z litrowymi silnikami. Ostatnie, piąte, przełożenie jest stosunkowo długie, co pozwala na zmniejszenie prędkości obrotowej silnika przy wyższych prędkościach jazdy. Efekt: niższe zużycie paliwa i emisja szkodliwych składników spalin.

fot. gazeo.plElementami gazowego układu zasilania widocznymi po podniesieniu pokrywy silnika są wtryskiwacze, MAP sensor (czujnik cisnienia w kolektorze dolotowym) zintegrowany z czujnikiem temperatury i ciśnienia gazu

W standardzie wyposażenia samochodu znajduje się system wskazujący wybór konkretnego przełożenia do jazdy w określonych warunkach. Na wyświetlaczu w zestawie wskaźników pokazuje się sugerowany przez system w danym momencie numer biegu. Z naszego doświadczenia wynika, że system podpowiada zmianę przełożenia zbyt wcześnie. Chcąc korzystać z jego wskazówek jesteśmy skazani na konieczność przyspieszania samochodem, którego silnik pracuje z prędkością obrotową nie przekraczającą 2000 obr./min. Z pewnością nie jest dobre dla silnika, choćby z uwagi na smarowanie. Niewystarczające są także parametry silnika, które w tym zakresie prędkości obrotowych nie pozwalają na sprawne poruszanie się samochodem, lecz biorąc pod uwagę wskazania komputera pokładowego taka jazda przynosi efekt. Zużycie paliwa spada.

Instalacja gazowa

Samochód wyposażono w alternatywny system zasilania gazowego Stella Polare firmy Elpigaz, który jest sekwencyjnym systemem wtrysku LPG w fazie gazowej. Produkt należy do grupy COMFORTline, która jak podaje producent oferuje wysoki poziom techniczny przy utrzymaniu niewygórowanej ceny.

fot. gazeo.plSterownik instalacji gazowej umieszczono za akumulatorem

Sterownik

System Stella Polare jest przeznaczony do silników 2-, 3- i 4-cylindrowych zasilanych z wykorzystaniem wielopunktowego wtrysku benzyny z doładowaniem lub bez, o mocach do 200 KM. Wyposażono go we wszelkie czujniki niezbędne do prawidłowej pracy: czujnik temperatury reduktora, szeregowy czujnik ciśnienia i temperatury gazu zintegrowany z czujnikiem ciśnienia w kolektorze dolotowym.

Jak podaje producent sterownik systemu Stella Polare jest wyposażony w opatentowany system emulacji wtryskiwaczy benzynowych, który dodatkowo umożliwia dawkowanie niewielkich porcji benzyny w czasie pracy silnika na gazie, co w niektórych sytuacjach może być bardzo pomocne. Niewielki dotrysk benzyny przy dużym obciążeniu silnika może z powodzeniem schładzać zawory i ich gniazda zastępując stosowane przez niektórych producentów układy lubryfikacji.

Sterownik systemu Stella Polare może łączyć się z komputerem serwisowym bezprzewodowo, co jest dużym ułatwieniem w czasie wykonywania czynności obsługowych czy regulacji.