Ukraiński rynek LPG

fot. C.G. A-95Artem Kuyun, zastępca dyrektora Consulting Group A-95

gazeo.pl: Ukraina jest bardzo ciekawym rynkiem LPG. Jak kształtuje się import i produkcja gazu skroplonego w ostatnich latach?

Artem Kuyun, zastępca dyrektora Consulting Group A-95: Od 2007 roku na naszym rynku przestało starczać własnej produkcji dla zaspokojenia wewnętrznej konsumpcji, więc przedsiębiorcy zaczęli gaz importować. W poprzednich latach wielkość produkcji gazu na Ukrainie zaczęła spadać. Było to spowodowane kryzysem finansowo-gospodarczym, w rezultacie którego zamknięta została jedna z rafinerii. W tej chwili udział gazu pochodzącego z importu wynosi już ponad 50%. Większość gazu na Ukrainie wytwarzana jest zakładach przetwórczych gazu, które zapewniają stabilny poziom produkcji tylko na kilka najbliższych lat. Dlatego też można sądzić, że rosnące zapotrzebowanie ukraińskiego rynku będzie zabezpieczane przez dostawy z zagranicy, a udział importu będzie rósł.

Skąd głównie importowane jest LPG? Jak wiele firm zajmuje się obrotem gazu? Czy jest to rynek rozdrobniony czy skonsolidowany?

Tradycyjnie głównymi dostawcami LPG na Ukrainę są te same kraje, które dostarczają gaz Polsce – Rosja, Białoruś i Kazachstan. W 2013 roku Kazachowie stopniowo przekierowywali swoje dostawy na rynki innych krajów, a ich udział jako dostawców LPG na rynek ukraiński zajęły Rosja i Białoruś. Obecnie to właśnie Białoruś jest dla nas największym dostawcą gazu płynnego.

Główni dostawcy gazu płynnego na Ukrainie w 2013 r.

Jeśli chodzi o firmy handlujące gazem, to po zmianie władzy na Ukrainie sytuacja na rynku gazu skroplonego zmieniła się radykalnie – zniknął monopol najważniejszego gracza wpływającego na służbę celną i krajowych przedsiębiorstw, dostęp do importowanych zasobów stał się swobodny, a na rynku pojawiło się dużo nowych podmiotów. Wszystko to przyczyniło się do wzrostu konkurencyjności na ukraińskim rynku. A konkurencja, jak wszyscy wiedzą, ma bardzo dobry wpływ na gospodarkę.

fot. C. G. A-95Stacja LPG na Ukrainie

Jak wygląda struktura rynku LPG? Jaką pozycję zajmuje autogaz?

Autogaz, podobnie jak w Polsce, pozostaje kluczowym segmentem rynku. Jednak dokładne szacowanie rynku jest niemożliwe, bowiem na Ukrainie butle 11-kilogramowe można napełniać na stacjach paliw. Według naszych szacunków, udział autogazu osiąga nie mniej niż 80%. Jednak w najbliższej przyszłości taki stan rzeczy może ulec zmianie – ze względu na zagrożenie wystąpienia zakłóceń w dostawach gazu ziemnego z Rosji, już dziś znacząco rośnie popyt na propan-butan jako paliwo do celów grzewczych. Jako organizatorzy ważnego Forum LPG na Ukrainie postanowiliśmy poświęcić temu zagadnieniu połowę dnia, bowiem zainteresowanie tym tematem jest bardzo wysokie. Jak kształtować się będzie nasz rynek – nie wiadomo. Póki co, pytań jest więcej niż odpowiedzi.

Ile pojazdów zasilanych jest LPG?

Niestety, ze względu na niedoskonały system rejestracji pojazdów zasilanych LPG, wielu kierowców nie zgłasza montażu instalacji LPG, dlatego też nie dysponujemy dokładnymi szacunkami dotyczącymi liczby pojazdów z instalacjami gazowymi. Jednak możemy powiedzieć, że LPG jako alternatywne paliwo napędza ok. 10% jeżdżących po drogach Ukrainy samochodów osobowych.

Jakie jest podejście ukraińskich kierowców do LPG?

Pomimo rozwoju tego sektora, dużej liczbie potencjalnych konsumentów towarzyszy rząd mitów dotyczących LPG jako paliwa niebezpiecznego. Mówi się o wątpliwej oszczędności płynącej z używania autogazu. Wielu boi się montażu systemów LPG i ingerencji w trakcie montażu w instalacje – elektryczną i paliwową – samochodu. Ludzie zbyt często reagują impulsywnie na sensacyjne doniesienia. Jednego dnia mowa o podwyżkach ceny benzyny, co sprawia, że w warsztatach ustawiają się kolejki chętnych. Innego dnia informacja o podwyżce ceny LPG powoduje spadek zainteresowania autogazem. Niestety, niewielu weźmie do ręki kalkulator i policzy, że montaż LPG jest cały czas opłacalny. Charakterystyczne jest jednak to, że ci, którzy już korzystają z LPG w swoich samochodach, pozostają wierni temu rozwiązaniu. I to jest fakt.

Czy CNG jest konkurencją wobec propanu-butanu?

Myślę, że nie. Wdrożenie infrastruktury CNG utknęło w fazie rozwoju, cena na gaz sprężony cały czas pozostaje niekonkurencyjna. Ponadto pojawiają się nowe technologie, które umożliwiają przerabianie na LPG ciężarówek, które wcześniej zasilane były metanem. Wydaje się, iż wszyscy na Ukrainie pogodzili się już z faktem, że rynek gazu sprężonego nie będzie się dalej rozwijał.

Jakie są prognozy dla rynku ukraińskiego na najbliższy rok?

W 2013 r. Ukraina pobiła rekord zapotrzebowania na gaz – ponad 900 tysięcy ton gazu wykorzystane zostało w sektorze motoryzacyjnym i sektorze gospodarstw domowych. W ciągu 7 miesięcy 2014 roku zauważamy wzrost zapotrzebowania na poziomie 12%. Uważam, że biorąc pod uwagę obecne trendy na rynku benzyny, do końca tego roku zużycie gazu będzie o wiele większe i osiągnie ponad 1 mln ton.

Dynamika konsumpcji gazu skroplonego na Ukrainie


Czy walki o wschód kraju wpływają na rynek autogazu i całego sektora LPG?

Okręg Doniecki, który obecnie znajduje się w strefie konfliktu, zawsze był jednym z największych regionów zużycia autogazu. Oczywiście, aktualnie w tym rejonie zużycie LPG jest praktycznie znikome. Z drugiej strony, ze względu na dewaluację, ceny benzyny i oleju napędowego znacznie wzrosły, dlatego też mieszkańcy zaczęli dokładniej liczyć pieniądze i w rezultacie przechodzić na gaz. Obecny konflikt bardziej wpływa na handel. W strefie konfliktu pozostają kluczowe przejścia graniczne, którymi biegły trasy rurociągów importowanego gazu. Teraz dostawa gazu przechodzi dłuższą drogę, co sprawia, że cena gazu wzrasta średnio o 15-20 dolarów za tonę. Ciekawym jest, że nawet w tej niepokojącej sytuacji, jaka ma miejsce na Ukrainie, rynek LPG wciąż rośnie.
Dziękuję za rozmowę