Bezpieczne parkowanie i naprawa samochodu z LPG

fot. gazeo.plTakie oznakowanie zamkniętego garażu podziemnego świadczy o niedostosowaniu jego wentylacji do parkowania pojazdów zasilanych LPG

Właściciele i administratorzy takich obiektów są zobligowani do ich wyposażenia w odpowiedni system wentylacji lub stosowne oznakowanie zakazujące wjazdu pojazdom zasilanym gazem.

Garaże podziemne

Zamknięte garaże wielostanowiskowe, znajdujące się poniżej poziomu gruntu często są opatrzone znakiem zakazu wjazdu pojazdów zasilanych LPG. Nie wynika to z przepisów zakazujących wjazdu pojazdów zasilanych LPG do takich obiektów (bo takich nie ma), tylko z niedostosowania pomieszczeń garażowych do parkowania tego typu samochodów (wentylacja).

fot. Impex-ElectronicsDetektor tlenku węgla CGS-2

Dotychczas, zgodnie z przepisami (Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie) zagłębiony garaż zamknięty musi mieć wentylację mechaniczną uruchamianą czujnikami po przekroczeniu granicznego stężenia tlenku węgla. Od lipca 2009 r. zaczęła obowiązywać nowelizacja tego rozporządzenia, w której dodano zapis, że jeśli w garażu będą przechowywane samochody napędzane LPG to system wentylacji oprócz czujników CO musi być wyposażony również w czujniki dopuszczalnego stężenia gazu propan-butan, po przekroczeniu którego uruchamiane są wentylatory. Stąd też niektóre z garaży są oznakowane zakazem wjazdu pojazdów zasilanych LPG, co wynika z faktu, że ich wentylacja nie jest dostosowana do parkowania samochodów wyposażonych w instalacje LPG.

Przepisy te dotyczą tylko garaży zamkniętych i położonych poniżej poziomu gruntu.

Bezpieczny warsztat

W zakresie wymagań dla warsztatów wykonujących montaż i obsługę instalacji LPG nie ma szczególnych wymagań o obowiązkowym ich wyposażeniu w specjalne systemy wentylacyjne. Jednak mając na uwadze właściwości paliwa gazowego w zakresie wyposażenia warsztatu montującego powinny znaleźć się rozwiązania podobne do wymaganych w stacjach kontroli pojazdów wykonujących badania techniczne samochodów zasilanych LPG. Są one zbliżone do wymagań dla garaży podziemnych, tutaj także wymaga się zastosowania uruchamianych automatycznie systemów wentylacyjnych i ostrzegawczych, działających w oparciu o sygnały z odpowiednich czujników. Warunki jakie powinny spełniać stacje kontroli pojazdów zawarte są w Rozporządzeniu Ministra Transportu i Budownictwa z dnia 10 lutego 2006 r. w sprawie szczegółowych wymagań w stosunku do stacji przeprowadzających badania techniczne pojazdów.

fot. GabigaW warsztatach montujących instalacje gazowe, jeśli są ku temu warunki (odpowiednia wysokość pomieszczeń), najlepiej używać podnośników

W SKP należy stosować wentylację naturalną (grawitacyjną) oraz mechaniczną nawiewno-wywiewną, zapewniającą dodatkową awaryjną wymianę powietrza (nawiew w górnej części, wyciąg w dolnej). Stanowisko kontrolne powinno mieć alarmowe czujniki niedopuszczalnego poziomu stężenia tlenku węgla, LPG i gazu ziemnego (jeśli stacja ma uprawnienia do badań samochodów zasilanych gazem), które automatycznie uruchamiają wentylację budynku. Czujnik stężenia CO powinien być umieszczony mniej więcej na wysokości twarzy człowieka, czyli około 180 cm nad powierzchnią podłogi (producenci czujników podają wartości nawet do 250 cm), czujnik stężenia mieszaniny propanu i butanu powinien być umieszczony bezpośrednio przy posadzce (zgodnie z instrukcją montażu producenci podają najczęściej wartość około 30 cm nad podłogą) w miejscach narażonych na emisję gazu (gaz płynny jako cięższy od powietrza gromadzi się w dolnych partiach pomieszczeń i w zagłębieniach). Czujnik gazu ziemnego umieszcza się w górnej części pomieszczenia stacji, około 30 cm od powierzchni sufitu z uwagi na jego właściwości (jest lżejszy od powietrza).

fot. UnimetalZ uwagi na to, iż LPG jest cięższy od powietrza kratki wentylacyjne i czujniki gazu w stacjach kontroli pojazdów i warsztatach zajmujących się samochodami LPG umieszcza się tuż nad podłogą kanału obsługowego. Jeśli chcemy zamontować czujnik w kanale naszego prywatnego garażu też należy go umieścić jak najniżej

Z uwagi na cechy LPG, który jest cięższy od powietrza i zalega w najniższych miejscach, w obiekcie, w którym planuje się wykonywanie badań pojazdów przystosowanych do zasilania gazem, zaleca się stosować stanowisko kontrolne wyposażone w podnośnik diagnostyczny a nie w kanał. Dobrze jeśli w pomieszczeniu, w którym wykonuje się badania, nie ma kratek ściekowych, kanalizacji i innych zagłębień.

Jeśli w SKP znajduje się jednak stanowisko kanałowe, co w przypadku ciężkich pojazdów jest praktycznie nieuniknione to musi ono spełniać odpowiednie warunki. Dotyczą one wentylacji kanału, w którego wnętrzu jest wymagany nadmuch powietrza. W przypadku kanałów o długości do 6 m wymagany jest nawiew czołowy i nawiewy boczne, w przypadku kanałów dłuższych wymagane są tylko nawiewy boczne. Wysokość położenia kratek nawiewnych wynosi 0,1-0,2 m nad poziomem podłogi kanału. W przypadku gdy stacja ma uprawnienia do wykonywania badań samochodów zasilanych LPG czujnik gazu propan - butan umieszcza się w kanale na wysokości kratek nawiewnych.

fot. Trans PozStacja kontroli pojazdów wykonująca badania samochodów zasilanych gazem musi być wyposażona w wentylację uruchamianą czujnikiem obecności LPG, CNG oraz CO (taki czujnik jest wymagany we wszystkich SKP). Oprócz wentylacji pomieszczenia wymaga się również wentylowania przestrzeni kanału obsługowego

Próg zadziałania czujników gazu powinien wynosić 10% dolnej granicy wybuchowości. Po wykryciu takiego stężenia, sygnał z czujnika powinien automatycznie włączyć wentylację, która musi spełniać warunki wykonania przeciwybuchowego i odciąć napięcie do wszystkich urządzeń w pomieszczeniu SKP. Załączenie napięcia odbywa się ręcznie, po usunięciu usterki będącej źródłem wycieku gazu i upewnieniu się, że poziom stężenia w pomieszczeniu powrócił do wartości dopuszczalnej.

Dodatkowo w stacji kontroli pojazdów powinny być zainstalowane indywidualne wyciągi spalin, o wydajności dostosowanej do wielkości badanych pojazdów.

Garaże indywidualne

Wymagania odnośnie systemów wentylacyjnych stosowanych w pomieszczeniach zamkniętych nie dotyczą garaży indywidualnych. Biorąc jednak pod uwagę własności LPG zwracajmy baczną uwagę na nieszczelności występujące w instalacji gazowej (zapach gazu wokół samochodu) i powstrzymajmy się od korzystania z garażu w sytuacji ich wystąpienia do czasu usunięcia w specjalistycznym warsztacie, szczególnie jeśli znajduje się w nim kanał obsługowy.

fot. Impex-ElectronicsSygnalizacyjno-sterujący detektor gazu CGS-2

Parkowanie samochodu zasilanego LPG w garażu wyposażonym w kanał nie jest zalecane, ponieważ odparowany gaz płynny jako cięższy od powietrza zalega w najniższych miejscach i gromadzi się kanale. Dlatego wykorzystując do parkowania samochodu LPG garaż wyposażony w kanał należy ze zdwojoną uwagą obserwować zachowanie instalacji gazowej aby w maksymalnym stopniu wyeliminować możliwość wycieku gazu, który zgodnie z prawami fizyki będzie przedostawał się do kanału. Wywołanie iskry, wpadnięcie do kanału niedopałka papierosa grozi gwałtownym (wybuchowym) zapaleniem się gazu zalegającego na jego dnie. W tej sytuacji zainwestowanie kwoty kilkudziesięciu złotych w czujnik gazu wydaje się nieodzowne, biorąc pod uwagę nasze bezpieczeństwo. Jednak chcąc być w zgodzie z przepisami, umieszczając taki czujnik w kanale powinniśmy zapewnić bezpieczne napięcie zasilania 12 lub 24 V.

Pod względem bezpieczeństwa użytkowania płynny gaz nie jest bardziej niebezpieczny niż inne paliwa węglowodorowe stosowane w Polsce do napędu pojazdów. Systemy zabezpieczeń, odpowiednie przepisy i stosowane urządzenia zabezpieczające eliminują zagrożenia mogące wystąpić przy użytkowaniu gazu płynnego. Eksploatując samochód zasilany LPG należy jednak przede wszystkim zachować zdrowy rozsądek, nie lekceważyć niedomagań instalacji a w szczególności zapachu gazu w pobliżu samochodu, który może świadczyć o wycieku gazu.