Eksploatacja silnika zasilanego LPG

Wolniejszy, bardziej przewlekły i odbywający się przy większych temperaturach proces spalania może spowodować szybsze zużycie świec zapłonowych. Większa oporność mieszanki gazowo-powietrznej wymaga większej energii wyładowania i zaleca się stosowanie świec jednoelektrodowych i zmniejszenie odstępu pomiędzy elektrodami świec. Inne elementy układu zapłonowego, np. przewody wysokiego napięcia należy wymieniać zgodnie z zaleceniami producenta.

Zaniedbania w układzie zapłonowym są przyczyną występowania zjawiska nawrotu płomienia, co objawia się charakterystycznymi strzałami w układzie dolotowym. Zjawisko to jest najsilniej odczuwane w układach 1. i 2. generacji, w których cała objętość kolektora dolotowego jest wypełniona gotową do spalenia mieszanką. Silnik zasilany benzyną może pracować prawidłowo, natomiast przy zasilaniu gazowym nawet najmniejsza niesprawność w układzie zapłonowym (niewielkie przebicie będące wynikiem mikropęknięcia izolacji czy obudowy cewki zapłonowej) może być przyczyną kłopotów.

Szczególnej uwagi wymaga także układ rozrządu, jeśli nie wyposażono go w układ automatycznej regulacji luzów zaworowych. Regulację należy wykonywać częściej niż zaleca producent silnika, bowiem w silnikach zasilanych LPG może wystąpić szybsze zużycie gniazd zaworowych (zależnie od marki pojazdu). Zjawisko to jest potęgowane przez nieprawidłową regulację składu mieszanki gazowo-powietrznej (zbyt uboga). Optymalizacja kosztów wytwarzania wiąże się często ze zmianą materiałów stosowanych na gniazda zaworowe, co także przyczynia się do ich zwiększonego zużycia. Niektórzy, chcąc zapobiec eksploatacji silnika bez luzów zaworowych, zalecają nawet stosowanie luzów o 0,05 mm większych niż podaje jego producent. Zaleca się również wykonać regulację luzów zaworowych wkrótce po adaptacji na zasilanie gazowe.

Eksploatacja silnika bez luzów w układzie rozrządu powoduje, że zawory i gniazda zaworowe nie mają ze sobą styku, nie następuje chłodzenie zaworów, co powoduje szybkie wypalanie obu elementów bez względu na rodzaj używanego paliwa. Zjawisko to częściej występowało w silnikach ze starszymi generacjami układów gazowych, w których utrzymanie odpowiedniego składu mieszanki gazowo-powietrznej było trudniejsze. Bardzo precyzyjne układy wtrysku gazu zapewniają stałość parametrów składu mieszanki w długim okresie, co nie zwalnia jednak użytkowników z konieczności częstszej regulacji luzów zaworowych.

Ważna jest również wymiana w terminie filtra powietrza w układzie dolotowym silnika. Pogorszony przepływ powietrza powoduje zmiany w składzie mieszanki, co może być przyczyną znacznie poważniejszych uszkodzeń lub zwiększonego zużycia gazu; większe podciśnienie w układzie dolotowym zwiększa dawkowanie gazu z mieszalnika (szczególnie w układach 1. generacji). Ponadto silnik może mieć kłopoty z utrzymaniem prędkości obrotowej biegu jałowego, a w trakcie eksploatacji z częściowym obciążeniem może występować spadek mocy.

Obsługa samej instalacji gazowej polega jedynie na okresowych wymianach filtrów gazu (mniej więcej co 15 tys. km). Dotyczy to filtra na części wysokociśnieniowej (gdzie występuje gaz płynny) oraz części niskociśnieniowej (gaz odparowany). Objawami zanieczyszczonego filtra gazu płynnego umieszczonego w elektrozaworze gazowym jest brak mocy, niestabilna prędkość obrotowa biegu jałowego, „szarpanie” przy przyspieszaniu. Filtry gazu odparowanego są stosowane w układach wtryskowych przed listwą wtryskiwaczy, by zabezpieczyć ten precyzyjny element przed najdrobniejszymi zanieczyszczeniami występującymi w LPG. Zanieczyszczenie tego filtra powoduje spadek ciśnienia zasilania wtryskiwaczy, co może doprowadzić do zubożenia mieszanki doprowadzanej do komór spalania (zapala się kontrolka awarii silnika).

W układach 1. i 2. generacji okresowej regulacji podlega również reduktor, którego membrany ulegają starzeniu, robią się coraz twardsze. Wymaga to zmiany napięcia sprężyny pod membraną, by zachować charakterystykę odpowiedzi reduktora na zmiany podciśnienia w układzie dolotowym. Oczywiście regulacja jest skuteczna do pewnego momentu, później jest konieczna naprawa lub wymiana reduktora.

Wszystkie zespoły instalacji gazowej stykające się z gazem są wrażliwe na jego jakość, która wynika przede wszystkim ze składu tego paliwa. Jego parametry i właściwości są określone w normie na autogaz PN-EN 589. Przede wszystkim normuje ona skład LPG i zaleca stosowanie 4 różnych mieszanin (A, B, C, D) w zależności od warunków atmosferycznych. W okresie od listopada do końca marca stosuje się mieszaninę A, zapewniającą wymaganą prężność par już w temperaturze otoczenia -10°C.

W zbiorniku paliwa następuje samoistne parowanie ciekłego gazu i nad jego lustrem znajduje się faza gazowa. Do jej powstania jest niezbędne dostarczenie ciepła. Proces parowania ulega zatrzymaniu po osiągnięciu przez pary stanu nasycenia. Stąd im wyższa jest temperatura zewnętrzna, tym wyższe ciśnienie w zbiorniku, więcej ciekłej mieszaniny odparowuje. W celu zapewnienia odpowiedniego ciśnienia w zbiorniku również w okresie zimowym zmienia się skład mieszaniny. W okresie niższych temperatur zwiększa się zawartość propanu, który ma niższą temperaturę wrzenia (-42°C) i zwiększa możliwości odparowania mieszaniny zimą. Natomiast temperatura wrzenia butanu (-0,5°C) ogranicza zdolności parowania mieszaniny. Dlatego duży udział butanu w mieszaninie zmniejsza ciśnienie w zbiorniku, i może doprowadzić do tego, że będzie ono miało wartość bliską ciśnieniu atmosferycznemu, co w ogóle uniemożliwi pobieranie gazu. Jedynym wyjściem jest wtedy umieszczenie pojazdu w ciepłym pomieszczeniu: zwiększy się ciśnienie w zbiorniku i umożliwi dojście gazu do elementów instalacji.

Bardzo ważną cechą paliwa gazowego jest brak zmywania filmu olejowego z gładzi cylindrowych przy pracy silnika na biegu jałowym, co występuje przy zasilaniu benzyną, szczególnie w małej temperaturze otoczenia, gdy silnik nie osiągnął jeszcze równowagi cieplnej i następuje kondensacja benzyny. Dlatego olej silnikowy w mniejszym stopniu się zużywa (nie jest rozcieńczany przez paliwo). Stosowanie specjalnych olejów przy zasilaniu LPG jest nieuzasadnione (ma natomiast sens przy CNG).