Jak się okazało przyczyną była benzyna bezołowiowa. Według specjalistów związki ołowiu zawarte w benzynie powodowały, że na przylgniach zaworów i gniazd zaworowych wytwarzały się powłoki zapobiegające nadmiernemu zużywaniu tych elementów.
Dodatkowym skutkiem braku czteroetylku ołowiu w paliwie okazało się zmniejszenie prędkości spalania benzyn. Wskutek tego komory spalania, zawory i gniazda zaworowe zaczęły być znacznie dłużej narażone na oddziaływanie wysokich temperatur. W niektórych silnikach powodowało to przegrzewanie zaworów i ich gniazd, a w konsekwencji ich wypalenie (uszkodzenie).
Mieszanka gazowo-powietrzna spala się jeszcze wolniej. Oddziaływanie temperatury na ścianki komór spalania oraz zawory i ich gniazda jest jeszcze dłuższe niż w przypadku benzyny. Czasami powoduje to także przyspieszone zużycie zaworów, podobne jak przed kilkunastu laty kiedy wycofano ze stacji paliw benzyny ołowiowe. Jednak można temu skutecznie przeciwdziałać.
Warto wiedzieć
Układy lubryfikacji dawkują do układu dolotowego silnika specjalne środki, które wytwarzając na przylgniach zaworów twardą powłokę ograniczają ich zużycie. Podobnie jak dodatki do benzyny w silnikach przeznaczonych do zasilania benzyną ołowiową.
Przed laty na stacjach oferowano specjalne dodatki do benzyny, które chroniły zawory starszych silników przed uszkodzeniem. Podobne środki są oferowane także do silników zasilanych paliwami gazowymi. Są to dodatki do paliw (LPG, benzyny) lub też dodatkowe układy montowane w komorach silnikowych, dawkujące do kolektora dolotowego specjalny środek chroniący zawory. W tym samym celu stosowany jest także dotrysk benzyny realizowany przez sterownik LPG.
Mniejsza szybkość spalania to jednak nie jedyna przyczyna tzw. wypalania zaworów.
Równie istotny jest skład mieszanki gazowo-powietrznej. Uboga mieszanka paliwowo-powietrzna powoduje znaczny wzrost temperatury procesu spalania. Dodatkowo spala się ona jeszcze wolniej, powodując znacznie większe obciążenie cieplne układu zaworowego i głowicy, co po dłuższym okresie eksploatacji, szczególnie kiedy silnik pracuje z dużymi obciążeniami, np. w czasie szybkiej jazdy na autostradzie, może skutkować uszkodzeniem zaworów.
fot. gazeo.plRegulacja luzów zaworowych w silniku Hondy. Prawie jak w PolonezieMożna temu zapobiec wykonując terminowo przeglądy instalacji gazowej. Wbrew pozorom nie polegają one tylko na wymianie filtrów. W ramach przeglądów sprawdzany jest m.in. skład mieszanki gazowo-powietrznej.
Na uszkodzenia układu zaworowego potencjalnie narażone są także silniki z regulowanymi ręcznie luzami zaworowymi. W wyniku nie wykonywania w określonych terminach kontroli i ewentualnej regulacji luz zaworowy kasuje się co doprowadza do utraty kontaktu przylgni zaworu z gniazdem. Oprócz wpływu na parametry silnika stan taki powoduje, że zawory są pozbawione chłodzenia. Chłodzą się one w wyniku kontaktu z gniazdami. Brak luzu zaworowego szybko doprowadza do uszkodzenia zaworów na skutek ich przegrzania. Dlatego tak ważna jest okresowa kontrola i ewentualna regulacja luzów zaworowych.
Podsumowując:
- Na własności fizyczne LPG nie mamy wpływu. Dlatego w silnikach tego wymagających (większość silników z regulowanymi ręcznie luzami zaworowymi) zawsze należy stosować prewencyjne środki ochrony zaworów. W zależności od wymagań jednostki napędowej wykorzystuje się dotrysk benzyny, lubryfikację lub wariator kąta wyprzedzenia zapłonu.
- Uboga mieszanka gazowo-powietrzna wpływa destrukcyjnie na układ zaworowy. Dlatego warto terminowo pojawiać się na przeglądach instalacji gazowej, na których sprawdza się także skład mieszanki gazowo-powietrznej.
- Ostatnia rzecz, o której trzeba pamiętać to kontrola i regulacja luzu zaworowego. Jest to jedna z najważniejszych czynności obsługowych w jednostkach napędowych, w których nie zastosowano hydraulicznych popychaczy w układzie rozrządu.