System monitorowania i kontrolowania jakości paliw w Polsce

Rynek LPG w świetle badań UOKiK

Wyniki badań jakości autogazu na polskich stacjach pokazują, że funkcjonujący od 2007 r. system monitoringu podnosi jakość oferowanego paliwa. Faktyczne działania związane z kontrolami paliw w oparciu o nową ustawę rozpoczęły się dopiero w sierpniu 2007, po wprowadzeniu w życie niezbędnych aktów wykonawczych. Pomimo tego, w okresie do końca 2007 r. kontrolom poddano 316 stacji LPG i 11 hurtowni, pobierając 342 próbki. W 2008 r., kiedy kontrole obejmowały już cały rok, badania jakości wykonano na 1361 stacjach i w 35 hurtowniach, pobierając 1400 próbek. Rok później, w 2009 r., wykonano znacznie mniej kontroli (587 stacji i pobrano tyleż próbek).

fot. UOKiKLiczba przeprowadzonych kontroli w latach 2007-2009

W okresie funkcjonowania systemu monitorowania i kontrolowania jakości paliw (2007-2009), największa liczba nieprawidłowości dotyczyła oddziaływania korozyjnego LPG na miedź. Zanotowano 50 takich przypadków w 2008 r., ale już rok później stwierdzono tylko 2 takie sytuacje. Kolejna najliczniejsza nieprawidłowość dotyczyła niedostatecznie intensywnego zapachu. W 2008 r. stwierdzono ją w 30 próbkach, ale już rok później nie stwierdzono żadnych naruszeń tego parametru.

fot. UOKiKNajczęściej naruszane parametry autogazu w poszczególnych latach (2007-2009)

Ponadto występowały odstępstwa od wymagań jakościowych wynikające z przekroczenia zawartości siarki. W 2007 r. wykryto 17 takich przypadków, rok później, przy wielokrotnie większej liczbie wykonanych kontroli, liczba nieprawidłowości w tym zakresie zmniejszyła się do 5, a w 2009 r. do 3 przypadków. W 2007 r. wystąpiło 11 niezgodności w zakresie prężności par, rok później liczba ta zmniejszyła się do 9, a w 2009 r. do 1.

fot. UOKiKOdsetek nieprawidłowości po kontrolach przeprowadzonych na stacjach w latach 2007 - 2009

W okresie działania systemu monitoringu odsetek wykrywanych nieprawidłowości na stacjach zmniejszał się wyraźnie z 9% w 2007 r. do poniżej 1% w 2009 r. Zmniejsza się także procent nieprawidłowości dotyczących jakości LPG zgłaszanych przez użytkowników z ponad 9% w 2007 r. do niecałych 2% w 2009 r.

fot. UOKiKOdsetek nieprawidłowości po kontrolach przeprowadzonych na stacjach w wyniku skarg kierowców, informacji z Policji oraz negatywnych wyników poprzednich kontroli w latach 2007 - 2009

Dane za rok 2010 nie są jeszcze oficjalnie opublikowane, jednak z dokumentów dostępnych na stronie UOKiK wynika, że kontrole przeprowadzono na 438 stacjach, z czego na 10 autogaz wykazywał niezgodności z parametrami jakościowymi, przede wszystkim w zakresie zawartości siarki (6 przypadków). Skontrolowano również 16 hurtowni LPG, wśród których w 1 stwierdzono nieprawidłowości, także związane z zawartością siarki.

Podsumowanie

Postęp w technologii produkcji paliw silnikowych jest wynikiem coraz bardziej surowych wymagań ekologicznych i związanych z tym zmian w układach zasilania silników spalinowych. Jednym z przejawów działań dostosowujących paliwa do zmieniających się norm emisyjnych jest ograniczanie zawartości siarki (w klasycznych paliwach silnikowych do 10 ppm). Działania te dotyczą także autogazu. Zawartość siarki w LPG jest ograniczona do 50 ppm. Pięciokrotnie większa zawartość tego pierwiastka w autogazie wynika z konieczności stosowania substancji nawaniających, które bazują na związkach siarki. Jak widać, na tym polu jest jeszcze wiele do zrobienia, co nie zmienia faktu, że LPG jest najlepszym pod względem zgodności z wymaganiami paliwem silnikowym na polskim rynku.