Giandomenico Basso - pionier gazowych rajdów

fot. BRCKoncentracja przed startem to podstawa

gazeo.pl: Czy z punktu widzenia kierowcy istnieje jakaś różnica pod względem osiągów i właściwości jezdnych między rajdówką gazową i benzynową?
Giandomenico Basso: Nigdy nie jeździłem benzynowym autem klasy R5, więc nie mam bezpośredniego porównania. Bazując jednak na doświadczeniu zza kierownicy Fiesty mogę powiedzieć, że właściwości jezdne są pierwszorzędne, a inżynierowie mówią mi, że pod względem mocy nie ma żadnej różnicy względem benzyny. Jeżeli popatrzeć na nasze wyniki i osiągnięcia, chyba należy im wierzyć.
BRC: Z pewnością nie ma żadnej zauważalnej różnicy. Pomijając inny sposób montażu i wygląd zbiornika paliwa za przednimi fotelami, odróżnienie wersji gazowej od benzynowej jest niemożliwe. Prowadzenie Fiesty R5 LDI po prostu daje kierowcy poczucie jazdy bardzo dobrym samochodem z bardzo dobrym silnikiem.

Czy charakterystyka pracy silnika jest podobna dla LPG i benzyny? Czy może LPG wymaga od kierowcy zmiany techniki jazdy?
Jak już mówiłem, nie prowadziłem nigdy benzynowej Fiesty R5, ale to, co daje mi mój egzemplarz napędzany gazem w fazie ciekłej, wystarcza w zupełności i jestem pewien, że nie ma żadnej różnicy na niekorzyść LPG. Ja się na mechanicznej stronie samochodu niespecjalnie znam, ale technicy z BRC wyjaśnili mi, że charakterystyka pracy silnika, tzn. moc, moment obrotowy i przebieg ich wykresów są praktycznie takie same w przypadku LPG i benzyny.

fot. BRCFord Fiesta R5 LDI to bardzo poważne narzędzie do rajdowej jazdy

Czy zbiornik gazu ma wpływ na rozkład mas i osiągi samochodu?
Na pewno, bo zbiornik LPG waży więcej niż zbiornik benzyny. O ile w drogowym aucie nie ma to większego znaczenia, w Rajdowych Mistrzostwach Włoch, gdzie rywalizacja jest zacięta, taka różnica gra już pewną rolę. Poświęciliśmy wspólnie z BRC dużo pracy, by rozwiązać tę kwestię i nadal, rajd po rajdzie i test po teście, poprawiamy ustawienia, by zniwelować wpływ masy zbiornika na prowadzenie samochodu. Nasze wyniki sportowe potwierdzają jednak najlepiej, że dobrze nam idzie.

A czy to jest jednopaliwowe auto?
Tak, jeździ tylko na LPG. Niskociśnieniowy układ benzynowy został usunięty, a w jego miejsce ekipa BRC zamontowała system LDI – bezpośredni wtrysk gazu w fazie ciekłej. Instalacja jest standardowa, jak w samochodach jeżdżących po ulicach, jedyna różnica polega na braku układu benzynowego.

Dużo takie auto pali?
Na odcinku specjalnym jeden litr paliwa wystarcza na 1,3 km jazdy (to daje 76,9 l/100 km – przyp. red.), na dojazdówce – 4 km/l (25 l/100 km – przyp. red.). Moja Fiesta R5 LDI ma taki sam zasięg na gazie, jaki miała na benzynie – na zatankowanym do pełna zbiorniku mogę przejechać pełnym ogniem 60 km odcinków specjalnych i 140 km dojazdówek. W porównaniu z benzyną, spalanie LPG jest o 15% wyższe – tego się nie uniknie nawet przy wtrysku w fazie ciekłej. Żeby to zrekompensować, zbiornik gazu ma nieco większą pojemność niż miał bak benzynowy. Z finansowego puntu widzenia gazowa rajdówka jest o ok. 60% tańsza niż benzynowa, co wyraźnie obniża nam koszty bieżące. Zupełnie jak w zwykłym, drogowym samochodzie!

fot. BRCBiorąc pod uwagę rezultaty osiągane przez załogę BRC, czy ktoś może jeszcze twierdzić, że LPG nie nadaje się jako paliwo do zastosowań wyczynowych?

A gdzie jest zbiornik LPG i ile paliwa się w nim mieści?
Zbiornik zamontowano w miejscu wyjętego baku z benzyną – za fotelami kierowcy i pilota. Zajmuje jednak trochę więcej miejsca ze względu na zwiększoną pojemność, o której mówiłem. Jednorazowo można zatankować ok. 80 l LPG.

Jak się mają przepisy FIA do zasilania rajdowego samochodu autogazem?
Przepisy techniczne FIA uwzględniają tylko samochody zasilane benzyną i olejem napędowym. Alternatywne paliwa i źródła energii zyskują jednak coraz większą popularność, także w sporcie motorowym, więc BRC działa na rzecz umożliwienia rywalizacji autami na LPG w międzynarodowych rajdach. W tegorocznym (2014 – przyp. red.) Rajdzie Sanremo, stanowiącym eliminację Rajdowych Mistrzostw Europy, FIA udzieliła naszemu autu pozwolenia na start. To był dla nas wielki sukces i znaczny krok w kierunku trwałego dopuszczenia gazowych rajdówek do rywalizacji w międzynarodowych zawodach. BRC wprowadza więc LPG do sportów motorowych, a mnie do udziału w tym przedsięwzięciu przekonała ich pasja, doświadczenie i wiedza, którą wykazali się już w zeszłym roku, organizując serię wyścigową Green Hybrid Cup. Zawody te mają aprobatę FIA i odbywają się w ramach Włoskich Mistrzostw Alternatywnych Źródeł Energii. Współpracując z CSAI (Włoską Komisją Sportów Motorowych – przyp. red.), BRC zdołało wprowadzić gazową Fiestę R5 LDI do rajdów o randze eliminacji Rajdowych Mistrzostw Włoch, więc być może w przyszłości uda nam się przebić do imprez jeszcze ważniejszych.

Jak inni kierowcy i kibice reagują na wieść, że to jest gazowy samochód? Mają jakieś uwagi do kwestii bezpieczeństwa lub osiągów?
Na początku doświadczaliśmy wiele sceptycyzmu, ale później, gdy ludzie zobaczyli nasze rezultaty, zrozumieli, że możemy rywalizować z załogami w autach zasilanych paliwami konwencjonalnymi jak równy z równym. Jeżeli chodzi o bezpieczeństwo, nie podejmujemy żadnych szczególnych kroków, ale oczywiście inżynierowie BRC wykazują się wyjątkową ostrożnością i chuchają na zimne. Gdyby coś się stało na trasie, rajdówka na gaz mogłaby narobić więcej hałasu niż benzynowa. /śmiech/

fot. BRCUmieszczenie zbiornika autogazu wewnątrz klatki bezpieczeństwa nie jest zaskoczeniem, ale montaż wlewu LPG również w kabinie samochodu stanowi już pewną niespodziankę. Tak jest w sumie bezpieczniej...

Jak to auto jest tankowane – na stacji publicznej czy mobilnej?
Mamy do dyspozycji stację mobilną i tankujemy w specjalnie do tego przeznaczonych strefach, wyznaczanych na każdą imprezę osobno przez dyrekcje poszczególnych rajdów.

Proszę jeszcze opowiedzieć o swoim doświadczeniu sportowym.
Zaczynałem w wieku 7 lat, kiedy ojciec posadził mnie za kierownicą gokarta. To był początek wielkiej przygody, która jak dotąd przyniosła mi dwa tytuły mistrza Europy kategorii ERC, jeden interkontynentalny tytuł IRC, jeden włoski tytuł CIR (Campionato Italiano Rally, czyli Rajdowych Mistrzostw Włoch – przyp. red.) i jeden europejski puchar FIA Sud-Ovest. Odniosłem 26 zwycięstw, a połowę wszystkich rajdów, w których uczestniczyłem, udało mi się ukończyć miejscem na podium. W tym sezonie ścigam się w cyklu CIR – mam za sobą siedem startów, jeden wciąż przede mną.

Dziękuję za rozmowę i życzę wiele sukcesów za kierownicą gazowej Fiesty LDI!
Dziękuję i pozdrawiam serdecznie wszystkich czytelników gazeo.pl!