VW Touareg V6 FSI z LPG od Landirenzo

fot. gazeo.plVolkswagen Touareg V6 FSI z instalacją gazową Landirenzo Omegas Direct

Volkswagen Touareg

Prezentowany Volkswagen Touareg V6 FSI (Fuel Stratified Injection) jest drugą generacją tego modelu produkowaną w latach 2010-2018, choć sam Touareg jest wytwarzany od 2002 r. Samochód, którym mieliśmy okazję trochę pojeździć był w wersji Wolfsburg Edition, co oznacza egzemplarz z ponadprzeciętnym wyposażeniem.

fot. gazeo.plPierwszy "rzut oka" na wskaźnik temperatury cieczy chłodzącej w samochodzie z USA może być "bolesny" dla psychiki europejskiego kierowcy

fot. gazeo.plSilnik V6 FSI z LPG Landirenzo w VW Touaregu. Reduktor z widocznymi przewodami znajduje się po gorącej stronie silnika a wtryskiwacze wręcz przeciwnie (po zimnej)

Jednostka napędowa

Pojazd wyposażono w widlastą (VR6) jednostkę napędową o pojemności skokowej 3 597 cm³. Moc silnika sięga 280 KM (206 kW). Jest ona osiągana przy 6 200 obr./min. Maksymalny moment obrotowy tego silnika wynosi 360 Nm i jest on osiągany przy 3 200 obr./min.

Temperatura cieczy chłodzącej

Wskazówka analogowego wskaźnika temperatury cieczy chłodzącej po dojściu silnika do stanu równowagi cieplnej nie opuszcza pola 200 stopni.

Przy pierwszym spojrzeniu na wskaźnik odczuwamy pewien rodzaj konsternacji ale gdy ponownie uświadomimy sobie, że samochód pochodzi z USA, podobnie jak silnik dochodzimy do stanu równowagi, bowiem 200 stopni w skali Fahrenheita to 93,3 stopnia w skali Celsjusza.

fot. gazeo.plVolkswagen Touareg V6 FSI z instalacją gazową Landirenzo Omegas Direct w scenerii jednego z wielu łódzkich woonerfów

Układ zasilania

Silnik jest zasilany przez bezpośredni wtrysk benzyny, co oznacza, że wtryskiwacze benzynowe są umieszczone w komorach spalania, a to z kolei determinuje zastosowany układ zasilania gazowego, który musi być systemem dedykowanym do tego rodzaju silników.

W silniku zasilanym przez bezpośredni wtrysk benzyny nie można wyłączyć wtryskiwaczy w czasie pracy na LPG. Wysokie temperatury generowane w komorach spalania przenoszą się na końcówki wtryskiwaczy a brak przepływającej benzyny służącej ich chłodzeniu i usuwaniu osadzających się na nich produktów powstających w procesie spalania dość szybko spowodowałyby ich uszkodzenie.

Dlatego silniki z bezpośrednim wtryskiem benzyny, które są dostosowane do zasilania LPG dawkują także niewielką ilość benzyny służącą chłodzeniu wtryskiwaczy.

Tak jest także w przypadku prezentowanego auta.

Gazowy układ paliwowy Landirenzo

Duże zapotrzebowanie na adaptacje na zasilanie LPG silników 3.6 FSI spowodowało, że firma Landi Renzo Polska opracowała gazowy układ paliwowy do tej jednostki napędowej.

W jego skład wchodzą:

fot. gazeo.plZbiornik LPG w Volkswagenie Touaregu V6 FSI z instalacją gazową Landirenzo Omegas Direct znajduje się pod podłogą bagażnika. Wokół sporo miejsca na różne "przydasie"

Zbiornik LPG

Zamontowano go we wnęce koła zapasowego. Dzięki temu przestrzeń bagażowa jest zachowana w niezmienionej formie.

Zbiornik toroidalny o wymiarach (średnica x wysokość) 630 x 225 mm ma pojemność 56 l (brutto), która zapewnia możliwość zatankowania 44,8 l LPG. Wydaje się, że nie jest to zbyt duży zbiornik jak na auto z tej wielkości silnikiem. Ale o tym dalej przy analizie zużycia paliwa przez silnik.

Przewody paliwowe

Zastosowano termoplastyczne, wysokociśnieniowe przewody paliwowe (LPG znajduje się w nich w fazie ciekłej). Zarówno przewód pomiędzy zaworem tankowania a zbiornikiem oraz zbiornikiem i reduktorem-parownikiem zintegrowanym z elektrozaworem gazowym i filtrem fazy ciekłej, umieszczonym w komorze silnikowej pojazdu są wykonane z tworzywa.

fot. gazeo.plWielozawór zbiornika LPG w Volkswagenie Touaregu V6 FSI z instalacją gazową Landirenzo Omegas Direct. Uwagę zwracają termoplastyczne przewody paliwowe Faro

Są to przewody włoskiej firmy Faro o średnicy 8 mm. Taką średnicę ma zarówno przewód pomiędzy zaworem tankowania a zbiornikiem LPG jak i przewód doprowadzający ciekłe LPG do reduktora w komorze silnikowej. Dzięki temu silnik ma zapewnioną odpowiednią do swojego zapotrzebowania ilość paliwa gazowego.

Wielozawór

Z tego samego powodu (zapewnienia odpowiedniej ilości paliwa gazowego) zastosowano wielozawór Landi Renzo Extra, który oprócz przyłącza pod przewód paliwowy 8 mm ma także większe przekroje wewnętrzne zapewniające większy przepływ LPG.

Zastosowanie "zwykłego" wielozaworu z wyjściem na przewód 6 mm z przejściówką na 8 mm nie załatwia sprawy i istnieje duże ryzyko, że nagłe zwiększenie obciążenia, czyli naciśnięcie pedału gazu zostanie potraktowane przez taki wielozawór jak rozszczelnienie części wysokociśnieniowej instalacji LPG, co spowoduje uruchomienie zaworu nadmiernego wypływu, czyli praktycznie "odcięcie" wypływu LPG ze zbiornika.

Dlatego zastosowanie wielozaworu zapewniającego odpowiedni przepływ gazu, przy zasilaniu dużych jednostek napędowych jest niezwykle istotne.

Reduktor z elektrozaworem gazowym

Reduktor-parownik Landirenzo LI10 turbo (we włoskiej nomenklaturze ma on oznaczenie LI10M - Magioratto) zapewnia odpowiednią do zapotrzebowania silnika na paliwo ilość fazy lotnej LPG. Jego katalogowa wydajność pozwala na zasilanie jednostek napędowych o mocach do 272 KM (200 kW). Silnik w prezentowanym Touaregu ma co prawda moc 280 KM, jednak specyfika pracy na LPG, w której mamy do czynienia z niewielkim udziałem benzyny powoduje, że wydajność reduktora w pełni pokrywa zapotrzebowanie tego silnika na paliwo gazowe.

fot. gazeo.plReduktor-parownik Landirenzo LI10 turbo (turbo oversize) głęboko w komorze silnikowej Touarega 3.6 V6 FSI. Wymiana wkładu filtra fazy ciekłej wydaje się prosta, w przeciwieństwie do wkładu filtra fazy lotnej. Ale inaczej się po prostu nie dało

Reduktor jest zamontowany w komorze silnikowej po stronie pasażera w taki sposób, że oprócz odpowiednich warunków termicznych, zapewniony jest także swobodny do niego dostęp. Ułatwia to przeprowadzanie okresowych przeglądów instalacji.

Chodzi o wymianę wkładu filtra fazy ciekłej LPG, który jest zintegrowany z elektrozaworem gazowym a ten jest częścią reduktora Landirenzo LI10 turbo. Jego wymiana jest możliwa po odkręceniu pokrywki w górnej części reduktora.

Dość długie przewody doprowadzające ciecz chłodzącą do reduktora (właściwie jego części zwanej parownikiem) są zabezpieczone specjalnymi otulinami, które izolują je od ciepła pochodzącego z układu wylotu spalin (reduktor jest zamontowany po gorącej stronie silnika).

Filtr fazy lotnej

Z reduktora, już odparowane LPG (faza lotna) przepływa do filtra, w którym następuje dodatkowa (po filtracji fazy ciekłej) filtracja paliwa gazowego. Oczyszcza ona fazę lotną z zanieczyszczeń, które mogą pojawić się po zmianie stanu skupienia LPG z ciekłego na gazowy. Następuje to w reduktorze, a właściwie jego części zwanej parownikiem.

Z uwagi na umieszczenie reduktora bardzo głęboko w komorze silnikowej (co zapewnia mu znakomite warunki termiczne) i położeniu króćca wyjściowego fazy lotnej w jego dolnej części, tak samo głęboko zamontowany jest filtr fazy lotnej. Zamontowano go tuż przy króćcu wyjściowym, zgodnie ze sztuką, w najniższej miejscu przewodu doprowadzającego fazę lotną do wtryskiwaczy LPG. Zanim jednak ona tam trafi musi przejść przez...

... czujnik ciśnienia i temperatury LPG,

który także wymaga paliwa o odpowiedniej czystości. Jest to podyktowane zastosowaniem w nim sensora rejestrującego parametry gazu. Są one wykorzystywane do oceny obciążenia jednostki napędowej oraz obliczania dawek LPG odmierzanych przez sterowanie czasem wtrysku wtryskiwaczy gazowych.

Czujnik ciśnienia jest zamontowany w przedniej części silnika pod jego osłoną.

fot. gazeo.plWtryskiwacze gazowe GIRS po stronie ssącej silnika 3.6 V6 FSI. Krótkie wężyki to tylko ich niewielka część. Pozostała ich część (większa) znajduje się w kanałach dolotowych

Wtryskiwacze LPG

Wtryskiwacze GIRS, bo takie zastosowano do zasilania silnika V6 3.6 FSI w samochodzie Volkswagen Touareg, są umieszczone na dedykowanym wsporniku po stronie kierowcy, ponieważ po tej stronie znajduje się układ dolotowy silnika.

Wtryskiwacze umieszczono w bezpośredniej bliskości kolektora dolotowego, wężyki łączące wtryskiwacze z dyszami w kanałach dolotowych są bardzo krótkie.

Nie jest to jednak cała droga jaką musi pokonać faza lotna LPG zanim trafi w okolice zaworów dolotowych, ponieważ kanały dolotowe w tym silniku są bardzo długie (ich znaczna część znajduje się w głowicy cylindrów). Dlatego w ich wnętrzu zastosowano specjalne wężyki, które doprowadzają gaz w pobliże zaworów dolotowych.

Sterownik LPG

Gazowy układ paliwowy jest nadzorowany przez sterownik Landirenzo Omegas Direct DI 108, który na podstawie danych zbieranych z silnika wysterowuje wtryskiwacze gazowe podające odpowiednią ilość paliwa gazowego do kanałów dolotowych silnika.

fot. gazeo.plVolkswagen Touareg V6 FSI z instalacją gazową Landirenzo Omegas Direct

Wrażenia

Samochód z zewnątrz nie wygląda na bardzo duży ale to tylko pozory. Jest ogromny i to czuć już przy zajmowaniu miejsca za kierownicą. 20-calowe koła robią duży prześwit, który jest nie bez znaczenia dla wsiadających. Osoby niższe mogą odczuwać pewien dyskomfort przy zajmowaniu miejsca za kierownicą jak i przy jego opuszczaniu.

Po zajęciu fotela kierowcy wrażenia mogą być już tylko pozytywne. Przestronne wnętrze, grzane i wentylowane fotele, grzana kierownica, wszelkiego rodzaju systemy wspomagające jazdę, działające z typowo amerykańskim, znacznym wyprzedzeniem (zachowaniem dużego marginesu bezpieczeństwa), aktywny tempomat i wiele innych udogodnień, z których żadne nie stanowi udziwnienia, tylko faktycznie czemuś służy. Wszystko to powoduje, że jazda Volkswagenem Touaregiem 3.6 V6 FSI to czysta przyjemność.

Czuć, że auto ma sporą masę, a wysoko umieszczone fotele powodują, że na początku nie za bardzo wiadomo z jaką prędkością można wejść w zakręt, by zachować stabilność pojazdu. W końcu auto waży ponad 2,2 tony.

fot. gazeo.plPełny zawór tankowania LPG zamontowano obok wlewu benzyny (pod wspólną klapką). Brak konieczności wkręcania redukcji to duża wygoda przy tankowaniu autogazu i teoretycznie (zgodnie z informacjami na dystrybutorach LPG) jedyny sposób na samoobsługowe tankowanie tego paliwa

Wszystkie 280 KM mają w tym samochodzie sporo roboty. Niestety spora część mocy jest zużywana na pokonanie dużych oporów bezwładności związanych z masą oraz (przy wyższych prędkościach) oporu powietrza związanego z dużą powierzchnią czołową, co niestety przekłada się na zużycie paliwa. Ale to przecież ponad trzylitrowa V-szóstka (na szczęście z LPG).

Zużycie paliwa

W czasie jazd testowych samochód zużył średnio, głównie w warunkach jazdy autostradowej, 14,68 l LPG + 3,7 l benzyny.

Przy obecnych cenach paliw, wg notowania e-petrol z 22 marca 2023 r., w którym średnia cena LPG wynosi 3,15 zł/l a benzyny 6,68 zł/l, przejechanie 100 km kosztuje niecałe 71 zł (46,24 zł - LPG + 24,72 zł - benzyna), co stanowi minimum 40 zł zł niższą kwotę niż przy zasilaniu benzyną.

Należy sądzić, że przy pewnym obyciu z autem, my raczej byliśmy rządni emocji związanych z efektywnością przyspieszania 2 ton zamkniętych w dość dużym pudełku, poziom zużycia paliwa można jeszcze obniżyć. Tylko czy przy kosztach przejazdu 100 km na poziomie około 70 zł warto jeszcze "zaciskać pasa"? Chyba tylko po to, by zwiększyć...

... zasięg pojazdu.

Przy takim poziomie zużycia autogazu, pełny jego zbiornik (44,8 l) pozwala na przejechanie nieco ponad 300 km. Biorąc pod uwagę parametry auta, także w zakresie jego masy nie jest to zły wynik. Tym, bardziej, że bagażnik zachowuje pełną pojemność i pozostaje w pełni funkcjonalny.

Firma Landi Renzo Polska po raz kolejny pokazała, że nawet tak skomplikowane konstrukcyjnie jednostki napędowe jak silnik 3.6 V6 FSI można konwertować na zasilanie LPG bez żadnej szkody dla osiągów czy funkcjonalności samochodu. Trzeba tylko mieć świadomość, że odpowiednie podanie paliwa w tym silniku, w którym kanały dolotowe są niezwykle długie wcale nie jest takie oczywiste i trzeba to umieć dobrze zrobić, by auto zawsze pracowało perfekcyjnie.